Friday, December 27, 2013

Aw Lalpa, i malsâwmna hlu



‘Aw Lalpa, i malsâwmna hlu’ tih hla phuahtu Pu Ch. Pasena (Chawngnghilhlova) hi kum 1893 khân Khawrihnîmah a lo piang a. Sir Herbert M.P. châwmin kum 1924 & 1925 khân London-ah lehkha a zuk zir a; Mizote zîngah London-a lehkha zir hmasa ber a ni nghe nghe. Theih tâwpin Pathian rawng a bâwl a, kohhran upa niin kohhran sikul Principal a ni. ‘Tichuan, a rawng a bâwl thin Lalpa hnênah December ni 2, 1961 khân a lo châwl ta.

Ch. Pasena hian Pathian malsawmna kan dawn nasatzia a hmu chiang hle a. Kawng thenkhatah chauh ni lovin “Kan engkim chungah a lang,” a ti hial a. Kan lût leh kan chhuak, kan thu leh kan ding pawh hi Pathian thu vek a ni a, keimahniin engmah kan ti thei lo tih a hmuh chian êm avangin “I thu lo chuan kan nunna hlu, kan neih zawng nên a ral ang,” tiin a au chhuahpui a ni.

Mihring famkim lo, duh tinrênga khat, awhna suala hrin, thinlung uire kan ni chung pawha kan aw neih chhuna “Fak tâwk lo” tia insit tak chung leh Pathian thlazâr hnuaiah lo chuan himna leh damna a awm lo tih hre bawk siin “Min ensan suh” tiin a ngên a; “I duhzâwng min zirtîr rawh,” a tih hian a zawm famkim theih dâwn vang ni lovin Pathian duhzâwng hriat hi khawvêl finna hriat aiin a tha zâwk a, A duhzâwng anga awm chu mihringte tihtûr awm chhun a ni tih a hriat chian vang zâwk a ni. Mihring duhzâwmg hi zawng sual lam âwn sa a ni rêng a.

Kum hlui mual a liam a, hnah hluite an tîl a; khawvêl mawina te, mihring ropuina te rial angin a ral a. Kan sualna te chu tu ma nawh reh theih tawh lohin hunin a liampui ta vung vung mai si. Kan ‘thatlai hun’ te chuan Lalpa hmaa kan dinpui hun nghâkin zamual a liam ta. Nimahsela, ringtute chuan thlasik zîng ni chhuak êng sar ang maia beiseina duhawm kan nei. Chu beiseina chu Ch. Pasena hian hla hmangin “Kan sualna zawng zawngte Lalpa, I theihnain a tihfai hun hmuh kan châk,” tiin nghâkhlel takin rinna mitin a thlîr dauh dauh a ni.

Kum 2013-a kan tihsual te, kan lo tawlh thlûk tawhna te chu tu nge nâwt reha siam tha thei awm? Tu mah kan awm lo. A nih chuan beisei nei lêk lovin kan indawm kun reng dâwn em ni? Ni lo ve. Ch. Pasena bawk hian “Kan faka che, I khawngaihna kan hmuh hian,” a lo ti mathlâwn lo va; Pathian khawngaihna leh hmangaihna avang chuan kan sualna te chu nawhreh theih a lo ni leh ta! Kan tihsualah ngaihdam dîl a, TISUAL LEH TAWH LO tûra Pathian chakna rinchhana ke kan pên a pawimawh hle. Beiseina thar nên, kan chunga Pathian thiltih mak hmuh inbeiseiin Pu Ch. Pasena ang hian rinna mitin kum 2014 hi i thlîr ang u.

NB: Kan kohhran (Shalom) chanchinbu Pathianni tin chhuak thin 'Shalom'-ah 'Beiseina Rûn' tih column ka siam a, chutah chuan he thu hi 29.12.2013 khân dah a ni.

0 comments:

Post a Comment


 
Design by Free WordPress Themes | Re-arranged by Lei hringnun