Wednesday, September 30, 2015

Dârthlalang chi hnih



Hringnun rahbi tin hi rah pelh nawk nawk tura tuk emaw tih mai turin mi fimkhur ber ber te pawh an tawlh thlu fo mai. Siamtu remruatnaah hian nang leh kei hi kan tel loh miau avangin vuina nun nei chunga tûk kan pên chhuah a, mang kan mut chhuah fo chuan hlim ni hmêl hian hnung min chhawn mai dâwn a ni.

Midang aiin keimahni kan inhmu zing daih zâwk a; ama’rawhchu, mahni inhmuh erawh thil har tak a ni thung! Dressing table hmaah kan thu a, kan hmêl chhiat leh that chiang takin kan inhmu thin. A mawi lo lai khuh mawi turin make-up chi tin kan bel a, hmêl chhia pawh kan awm tawh mang lo!

Dârthlalang chi hnih kan sawi dâwn a. Heng dârthlalang pahnih hian kan nunah zir tur tam tak min pêk ngei ka beisei. A tangkai ve ve a, a tangkai dân erawh a inang lo thung. A hman dân leh hman hun hriat erawh a tha hle ang.

Pakhat zâwk chu ina kan inenna dârthlalang hi a ni. Hetah hian kan inen chuan kan mawi lohna leh hmêl hemna lai te kan inhmu thin. Keimahni chiang taka kan inhmuh avangin zahpuiawma kan awm loh nân siam that ngai lai te kan siam tha thin a, thawm mawi ngai laite kan thuam bawk thin.

Midang an lan ve loh avangin keimahni inbel mawi nân sum tam tak sên pawh kan hreh lo va, tha leh zung sên pawh kan hreh hek lo. Mite hmuha mawi tak leh hming hliau lova kan awm theih nân uluk takin kan inen nawn fo thin.

He dârthlalangah hian ni tin, zan tin kan nun inen thin ila. Kan dik lohna lai leh kan fel lohna lai inhmu tura uluk taka kan inbih nawn fo a tha awm e. Mahni inhmuh theihna ngei dârthlalang fiah, fai leh thianghlim Isuaah inen ila. Chutah chuan chiang takin kan inhmu thei dâwn a ni.

Pahnihna chu lirthei dârthlalang a ni. He dârthlalang hi chu hnung lama lirthei dang lo tlân hmuhna tura siam a ni a. Hnung lama mite kan hmu a, eng tin nge an awm tih te, min rawn hnaih lutuk em tih te kan hmu thei. Min rawn sut dâwn leh dâwn loh te pawh kan hmu thei vek a ni.

He dârthlalang hi tam tak chuan kan hmang nasa hle a. Mahni inenna ai mahin kan hmang uar zâwk hial âwm e. Midang dik leh dik loh te, an thil tihsual te kan hmu thei êm êm a. An mawi lohna kan hai chhuahsak a, zak takin kan siam fo thin.

He dârthlalang hi chu hnung lam en nân chauha siam a nih ang ngeiin midang en nâna hmang lovin hnung lama thil kan lo tih dik tawh loh te thlîr lêt nân hmang ila, chuta tang chuan mahni insiam that nân hmang ta zâwk ila, a tha hle ang. He dârthlalang hi hringnun rahbi kan zawhnaah hian phawrh chhuah zen zen zîngah telh ila, a him zâwk ngei ang.

RAH



Bible-ah hian ‘rah’ chungchang sawina hi a awm nual a. Ringtu chu rah tur kan nihzia leh kan raha awm reng turin min ti a (Johana 15:16). Rah hi chu mite min hmuhna leh hriat theihna a ni a. Miten malsawmna an chan a, keimahnia ei tur an hmuh theihna tur a ni.

Rah chhuah tur chuan a zung, a kûng, a zâr, a tang, a hnah engkim a awm a ngai. A pâr anga chumi hnuah chuan a lo rah ta thin. A rah chu thilnung tinrêngin an tlân thin a, nunna hnâr atan an hmang thin.

Rah chhuah pawimawhzia kan hre êm êm a, rah chhuah tura a zung, a kûng, a zâr, a tang leh a hnah pawimawhna kan hmuh hmaih fo. Galatia 5:19-23 kan en chuan tisa thiltih leh thlarau rah kan hmu. Hêng thlarau rah te hi mihring thatnaa neih kan tum chuan kan hlawhchham zêl ang.

Johana 15:2-6 chhiar ila, Isuan, grep tak hrui a nih thu leh chumi pêngte chu kan nih thu a sawi a. Grep tak hrui pêng kan ni a, rah tur chuan Isua-ah kan awm reng a ngai a ni. Isuaa awm si lovin thlarau rah - hmangaihna, hlimna, remna, dawhtheihna, ngilneihna, thatna, rinawmna, thuhnuairawlhna leh insumtheihna te hi neih kan tum a, kan thei si lo.

“In taksa chu Krista pengte a ni tih in hre lo vem ni?” (1 Korinth 6:15) tih thute hi kan chhiar fova, hriatna taka Isua pêngte kan ni tih inhriat thar fo hi kan mamawh a ni. Isuaa kan awm reng loh chuan kan rah thei lo. Chu mai bâkah Isuaa awm reng chung sia kan rah bawk si loh chuan paih chhuahin kan awm dâwn tho tho.

Rah chhuah turin Isuaa kan awm reng a ngai a. Isuaa awm reng chung sia kan rah bawk si loh chuan “Tling thelh apiang pawi tih a zual” tih hla hi phûr lo zetin kan la sa kan la sa palh ang e. Isuaah englai pawhin i awm reng ang u.

Krista chanchin mawi ka hmuhin



A ni, eng vangin nge ‘lâwmna hla’ hi kan sak theih loh fo a, faka kan lâm theih loh fo? “Benga hriatna mai zawngin ka hre tawh chia; Mahse, tunah zawng ka hmu ta che,” (Joba 42:5) tiin Joba, Pathian mithmuha mi fel chuan a lo sawi a. Pathian hi hmu si lo hian a hriat theih a, hmu si lovin thui tak a rawng a bawl theih awm e.

He hla phuahtu John Mason hi kum 1645 khan Northamptonshire, England-ah a lo piang a. Pa dawrawm leh chak vak lo tak mai a ni. Kum 1646 March thla khan baptisma a chang. MA a zawh hnu-in Pastor puitu (curate) hna te a thawk a, hun eng emaw chen hnuah Bible zirna sikul hotu hna a thawk leh a ni.

Hla tam tak a phuah a, Pathian fakna hla (hymn) bu te siamin sermon bu leh lehkha bu dang eng emaw zat a ziak nghe nghe a ni. Insawiselna neuh neuh a nei a, a lu na a ti thei hle a, kum 1694 khân a thi ta a ni. A thih hmaa a thu sawi hnuhnun ber chu “Pathian hmangaihna leh zahngaihnain ka khat a ni,” tih hi a ni.

KHB No. 72 kan en chuan eng vanga he hla phuahtu hian ‘Krista chanchin mawi’ hi hre lovah a hmuha a hmuh kher? Benga hriatna mai ni lovin Krista leh a chhandamna chu a hmu a. Chuvangin ‘ka hriatin’ ti lovin ‘ka hmuhin’ a ti ta a ni.

He hla innghahna chu Mathaia 13:45-46 “Van ram chu sumdawng mi tuikeplung tha tak zawngtu ang chu a ni leh a; tin, ani chuan tuikeplung hlu tak pakhat a hmu a, a neih zawng zawng chu a va hralh a, a lei ta a,” tih hi a ni. Van ram hlutna hriat chiana kan chan theih nân khawvel thil hralh a, Isua rinna nghet kan neih a tûl hle.

Mizo tawng kalphungah chanchin (news) rêng rêng hi bengin kan hre thin. Mahse, he hlaah hi chuan chanchin (news) hi a hmuha hmuh a ni thung. Chuvangin, min chhandamtu Isua leh a chanchin tha hi hriat mai a tâwk lo va, a hmuha hmuh ngei a ngai a ni. Thinlung mit tihvar a, hmangaihna avanga keini misual min chhandam nâna Kraws-a thisen luang kha a hmuh ngeiin i a hmu teh ang u.

Krista chanchin mawi ka hmuhin,
Lâwmna hla ka sa ang;
Amah ka ta a nih vangin,
Lâwmna hla ka sa ang.


 
Design by Free WordPress Themes | Re-arranged by Lei hringnun