Aw Lalpa, i malsâwmna hlu

‘Aw Lalpa, i malsâwmna hlu’ tih hla phuahtu Pu Ch. Pasena (Chawngnghilhlova) hi kum 1893 khân Khawrihnîmah a lo piang a. Sir Herbert M.P. châwmin kum 1924 & 1925 khân London-ah lehkha a zuk zir a; Mizote zîngah London-a lehkha zir hmasa ber a ni nghe nghe. Theih tâwpin Pathian rawng a bâwl a, kohhran upa niin kohhran sikul Principal a ni. ‘Tichuan, a rawng a bâwl thin Lalpa hnênah December ni 2, 1961 khân a lo châwl ta. Ch. Pasena hian Pathian malsawmna kan dawn nasatzia a hmu chiang hle a. Kawng thenkhatah chauh ni lovin “Kan engkim chungah a lang,” a ti hial a. Kan lût leh kan chhuak, kan thu leh kan ding pawh hi Pathian thu vek a ni a, keimahniin engmah kan ti thei lo tih a hmuh chian êm avangin “I thu lo chuan kan nunna hlu, kan neih zawng nên a ral ang,” tiin a au chhuahpui...

Read more »

Beiseina Rûn No. 11

Hmangaihnain man a nei lo Tum khat chu loneitu hian ui note pali a zuar a, a huan kil khatah a dah a. Mipa naupang hi a lo kal a, “Ui note i zawrh zînga pakhat ka lei duh e,” a rawn ti a. Loneitu chuan a nghâwnga a thlan hrûk zoh zoh pah hian, “Hêng ui note ka zawrhte hi an nu leh pate rêng an tha a; chuvangin a man pawh a sâng hle asin,” a lo ti ve thung a. Mipa naupang chuan a ipte a han zen a, pawisa nawi tam fe hi a rawn hûm chhuak a. “Ka pu, cent 39 ka nei a, tikhân min entîr phal tawh ang em?” a ti zui a. Loneitu chuan lâwm hmêl takin a lu a bu nghut nghut a, mipa naupang chu ui note a dahna lamah a hruai nghâl a. Mipa naupang chuan ui note chu a han thlîr a, a neitupa sawi ang tak chuan an lo duhawm hlawm hle mai a. Loneitu chuan ball a han lîr lût a, ui note chuan man tumin...

Read more »

Beiseina Rûn No. 10

Lâk aiin pêkin lukhâwng a nei Paula chuan a unaupa hnên atangin Krismas present-ah car thar nalh tak mai hi a dawng a. Urlâwk tlaia a office atanga a lo chhuah chuan a motor thar chu mipa naupang retheih hmêl deuh maiin ngun tak maia a lo thlêk kual vêl hi a va hmu a, “Ka pu, i car thar em ni?” a lo ti a. Paula chuan, “Aw, ni e, ka unaupain Krismas present-a min pêk a nih hi,” a han tih chuan chu naupang tê chuan mak a ti khawp mai a. “I unaupa pêk che maw? A man engmah i chawi lo va maw? Theih ni se chuan...,” a ti chuai raih mai a. Paula chuan chu naupangin sawi a tum chu a lo rin hriat a, ‘Theih ni se chuti ang unaupa neih ve chu ka va han châk êm!’ a tih a ring a, mahse, “Chuti ang unaupa nih chu ka va han châk êm!” a ti ta daih mai chuan a tiphu zawk mai a. Paula chuan...

Read more »

Beiseina Rûn No. 9

Lehkhamawi Hmânlai hian pa pakhat, a nupui fanaute tâna hna thawk rim êm êm mai hi a awm a. Krismas lo thlen hma deuh hian tûk khat chu a fanu kum nga mi lek hian a sum thawh chhuah sa chu lehkhamawi leh bâwm lei nân a lo hman ve avangin a hrem a. Sum leh pai an pachhe hle a, Krismas eve a lo thlen phei chuan a rilru a hrehawm hle a. An Krismas tree hnuaia thilpêk bâwm, a fanuin lehkha mawia a tuam a hmuh phei chuan a lâwm lo letling zâwk hial a. Chu bâwm chhûngah chuan eng nge awm ang tih te a ngaihtuah neuh neuh a, a chhûnga dah tur pawh chu a lei ngei a ngai awm si a, khawia pawisain nge a lei ang tih te chuan a rilru a tibuai hle. A tûk zing a lo thlen chuan naupang te chu hlim takin a lo tho a, a phûrin a thothâng hle a, a...

Read more »

Beiseina Rûn No. 8

Zanthiang reh lai takin  Joseph Mohr-a hi kum 1792 khân Salzburg, Austria ramah a lo piang a. Naupang tê a nih lai atangin zaipawlah te a tel thin a. Kum 1815 khân Roman Catholic puithiam-ah nem ngheh a ni a. Kum 1818 khân St. Nicholas, Alps tlâng ram mawi tak maiah puithiam hna thawkin a awm a. Chumi rama hna a thawh lai chuan ‘Zanthiang reh lai takin’ tih Krismas hla ropui leh mawi tak mai hi German tawngin a lo phuah ta a ni. A thianpa, an biak ina rimawi tumtu ni bawk nên chuan Krismas hla tha tak biak ina sak tûr an nei lo chu an veizia an sawi dûn fo a. An biak in piano a tha lo bawk nên, rimawi an duhthusam an nei dâwn si lo, an hma lawka Krismas lo thleng mai tûra sak atân he hla hi a phuah ta a ni. A thianpa hnêna a hla thu a va hmuh chuan ani chuan, “Thianpa, Krismas...

Read more »