Friday, June 14, 2013

Jehova-jire lamtluang


Ropuina leh chawimawina dawng lo rawngbawltu nih chu âtthlâk kan ti a ni maithei. Malsawmna dawng lotu nih leh lek phei chu Pathian hawisan kan ti duh hial maithei bawk. Pathian rawngbawltu chuan khawvêl hausakna pawh a dawng tûr a ni rêng a ni. Amaherawhchu, heng malsawmna – sum leh pai leh thil hlu – zawng zawng te hi Pathian hmêl hliahtu ‘âwk’ thim tak a chang thei. Âwkin ni a lemin ni êng mawi leh ropuina a hliah thim angin khawvêl sum leh pai leh hausakna te hian Pathian hmêl êng mawi a hliah fo ṭhin.

Thla eng emaw zât, kum hial te pawh a vei tawh maithei; Pathian hnathawh ropui leh mak tak mai kan tawnna kha a rei ta hle mai! Pathian hi a awm ngei a ni tih fiahna hi khawi aṭangin nge kan sawi ṭan tâk ang? Kan thinlungah hian a chiang a, kan lâwm veng veng ringawt em ni? Ni e, chu chu ringtu nuna thil thleng tûr dik tak a ni. A nih leh midangte hnênah Pathian awmzia hrilh dâwn ta ila khawiah nge a fiahna (evidence) chu? Intumchawp Pathian, tlai ngai lo leh a hun taka che ṭhin a nihzia lantîrna tûr ṭawngkam hnih khat lek pawh sawi tûr kan nei em? Kan nei a nih pawhin eng tik hun laia thil thleng nge ni ta ang le?

Genesis bung 22 kan chhiar chuan Abrahama’n a fapa Isaka a hlan thu kan hmu a. Abrahama’n Isaka chemte lu zuma a tin reng lai khân ‘Hnamte Pa’ (Father of the Nation) a ni dâwn tih a inhre lo va, chumi avanga huaisen taka ti pawh a ni bawk hek lo. A hmaa malsawmna awm zawng zawng kha a hmuh pawh a hmu pha bawk hek lo vang. Pathian a rinna avangin a fapa neih chhun (a upat fa tawh lehnghâl) chu a rina Pathian tân a hlân phal a. Pathianin a rinna thûkzia a hmuh khân ‘Hnamte Pa’ tih nihna pêk kha a zak lo va, malsawm lah a hreh bawk hek lo. Pathian malsawmna tawng baw tûrin Abrahama khân fiahna nasa tak a pal tlang a ngai a ni. A pal tlang zawh chiah khân Pathian malsawmna a lêt tam takin a dawng nghâl bawk.

Rinna nasa tak nên, beisei tûr dang awm tawh hauh lohna hmunah a fapa neih chhun Isaka chu chemtein a tin rân tawh mai si. He lai thute hi kan chhiar a, kan ngaithla liam leh mai ṭhin; a thûkzia leh a harsat tûrzia hi fa nei tawh chuan in fate chunga thil thleng angin han ngaihtuah ula, a ‘rapthlâk’ teh asin. Chutichuan, a fapa pawh ui lova hlân phaltu chu Pathianin a hawisan hauh lo, intum chawp Pathian, tlai ngai lo leh a hun taka che ṭhin a nihna a rawn lantîr a, maichama hlan tûr berampa a rawn pe ta a ni. Chu hmun chu Jehova-jire “Lalpa tlangah ngaihtuah a ni ang” tiin Abrahama chuan a hming a vuah ta a ni.

Eng tik lai khân nge heti ang hun; rinna tak tak nêna Pathian kan dâwr lai hun, beisei tûr dang awm tawh miah lova rinna mittui nêna ke kan pên hun lai kha? Hmanlai a chang zo ta em ni? Chul ram fang a, lo hmun lei da tawhah chuan thlai chi kan la thlâk lui zêl dâwn em ni? “Hmânah khân chuti ang chu ka lo tawng tawh” tih thu hi nau awih taka inawih tlei nân kan la sêp rawtui zêl dâwn em ni le? Lo hmun thar zuan a, sual vah fai ngai te vât fai a, hun thar rawn inher chhuak zêlah hian hâl ral ngai apiang i hâl ral ngam ang u. Chutichuan, hmâna thil thleng, thawnthu sawia ngaihnawm taka sawi tlawr dup tawh lovin ‘vawiinah’ ngei hian Jehova-jire lamtluang thawnthu ngaihnawm i ziak ṭan leh ang u hmiang.

Kohhran ṭhanlenna kawng hrang hrang han thlir hian, a chang hi chuan rûl tûr ṭha mi chuk ang maiin thaw chham leh chau takin ka ṭhu hnawk ṭhin. Mi tinin ei khawp bâkah mamawh tâwka liam kan thawk chhuak deuh fur tawh a, chuti chung chuan kan la duhtâwk ṭhin si lo. Sum leh pai kan ngah ang aiin kan lâwmna erawh a beitham thung si. Chu sum thiltihtheihna chuan ropuina kan lei a, thil hlu (materials) kan neih ṭhatna hian dinhmun ropuiah min hlângkai ṭhin. Thil hlu ngainatna (materialism) nunah kan lût thûk tial tial a, sum thiltihtheihna kan chelek nasa tual tual bawk. Chu nun, ropui tak anga lang; mahse, chhûngril lama chên beh tak chuan hmaikawr mawi tak a inbel a, hlim âwm taka nui ri har harin a thinlung lam erawh a ṭap fap fap ṭhin.

Chu hun chu ‘tûn’ hun hi a ni. Kohhran pawh he dinhmunah hian kan ding ve mêk, phat rual a awm lo. Eng tik lai khân nge Jehova-jire ṭawngkam te hi kan hman hnuhnun ber? ‘Ngaihruatin lunglên a hril chang chang’ tih ang chauhin hêng ṭawngkam te hian kan lung pawh a tilêng zo meuh tawh lo chu a nih hi. ‘Wall-E’ tih animation (cartoon) ka en pakhatah chuan an changkang tawh lutuk a, khawvêlah pawh awm lovin van thengreng (space)-ah an awm daih tawh a. Engkim kha computer vek a ni a, robot-in mihring thil duh zawng zawng a pe vek a ni. An nuamsa lutuk a, an lo thau a, mahni ke pawhin an kal thei hlawm tawh lo hial a. Chuta an captain chuan khawvêl chanchin a lo hria a, computer hnênah “Khawvel han hrilhfiah teh,” “Tui han hrilhfiah teh,” “Chi han hrilhfiah teh,” tiin thil chi hrang hrang, khawvêla hrilhfiah ngai lo khawpa chiang kha a zâwt a ni. Hei hian kan tunlai dinhmuna Jehova-jire kan chian lohna min hriat chhuahtîr a. A thu chuan hre mah ila, sawina chhan tûr kan nei tlêm ta êm a ni.

Chûng zawng zawng bul chu sum leh pai leh thil hlua kan innghah thûk tial tial vang a ni. Khawvêl hausakna kan haichhuak nasa tual tual a, kan innghahna pawh ‘chung lamah’ ni lovin ‘hnuai lamah’ zêl a ni ṭan ta. Meeting nikhuaa kan thutlûkna siam te hian ‘rinna’ tak tak nêna beihna ai chuan ‘sum leh paia innghahna’ lam a âwn zêl tawh mai si. Thil awm lo, beiseiawm loh leh mihring lam aṭanga theih loh hulhual kha, tûnhma Moria tlânga Abrahama maicham kîla chung lama rinna kan nghah ve lai kha chuan a lo theih mai zêl a. Tûnah erawh kan rinna fiahna ber chu thil awm sa, lang thei mai leh hmuh theih maiah a ni tawh si. Fiahna tak tak paltlang ngam lo ringtu hi kan kat nuk ta ni berin a lang.

He zawhna hi mahni ṭheuh inzawt teh ang u: Eng tik lai khân nge Jehova-jire hmun kan thlen a, “Lalpa tlângah ngaihtuah a ni ang” tia rinna nêna kan pên hnuhnun ber? ‘Lalpa tlângah ngaihtuah a ni ang’ tih hian mittui a keng tel a, ‘Jehova-jire’ tih hian chung lama rinna tak tak a keng tel bawk. Jehova-jire lamtluang kan pênsan thui hma hian kawng dik zawh tûrin kan ke pên i chhep rem leh ang u.

0 comments:

Post a Comment


 
Design by Free WordPress Themes | Re-arranged by Lei hringnun