Kristian leh sakhaw dang

Kan bul vela awm hnam dang leh sakhaw dang betute pun chakzia kan hria a. Engtin nge Kristianah kan siam ang tih hi zawhna pawimawh tak a ni.   Thenkhat chuan kan nundanin a zir lo a, zuk leh hmuam leh ruihtheihthil kan ti nasa a, engtin nge Kristian an nih duh rêng ang kan ti thin. A dik thlap mai.   Kristiana siam hi chuti ngawta awlsam chu a ni lo rêng a ni. Hemi chungchang hi ka ngaihtuah ve fo a. Sakhaw hrang hrang pathian rindan te ka zir hian an pathian leh sakhuanaah an beidawn phawt a ngai. Kan Pathian leh an pathian khaikhin a, a dik zâwk hre fuh tura kan sawi thiam a pawimawh hle. Heng laia kan hmuh tam tak hi chu an sakhuaah pawh mûk lutuk lêm lo an ni maithei. A nih loh pawhin awlsam taka inlet zung zung chi chu mi nghet lo an ni duh tlangpui. An mi tha te erawh...

Read more »

Pathian thatna

Kohhranah hian 'Sum ngah ngah hmel tha' kan ti tan a. 'Hausa apiang fak ni a zual' tih hla te pawh kan la sa maithei. Pathian thu awih dan indawtin kohhran whatsapp group-ah hian thu post theih ni ta sela, active fe fe, post châk nei teuh, post thei tawh si lo hi kan kat nuk mai lo'ng maw?   Amaherawhchu, Pathian thatna hi mi tin chungah a la ngai reng a. Mi fel leh mi fel lote chungah tûk tin a Ni chu chhuah lamah a la chhuahtir ziah a, mi lawi lote leh mi fêkfawnte tân tlâk lamah a la tlâktir ziah thin chu a nih hi. Mi tin tan remchanna (opportunity) a la siamsak reng a ni. Mi vannei kan va ni êm!   Pathian thatna hi kan sual emaw kan fel emawah a innghat lo a, Amahah chuan thatna a awm a, Amah chu thatna a ni. Chu thatna chuan mi tin hi min tuam chhuak vek a, thlei bik nei...

Read more »

Chhungkuaa rawngbawl

Chhungkaw member tel loa pa chauh emaw nu chauh emaw fate chauh emaw kohhran rawngbawlnaa an pên chhuah hian a famkim lo fo thin. Rawngbawlnaah hian chhungkaw member zawng zawngin a ki pawimawh chelh theuh ila tih lam ai mahin member pakhat lek pawhin hruaitu nihna a chelh chuan midangin tawiawm (back-up/support) ila tihna lam a hawi zâwk âwm e. Pa ber hruaitu a nih chuan meeting leh inkhawm kal hma a ngai a, nu berin chaw ei a peih hma a ngai. Nu ber hruaitu a nih chuan pa ber pawh a inpeih hma a ngai. Fate rawngbawlna tawiawm turin nu leh pate kan in adjust a ngai fo. Rawngbawlna hi chhungkuaa thawh chi a ni a. Kan tanrual loh chuan rawngbawlna ke bai a ni fo. Kan ke a lo bai reng em? Chhungkua hi khawvela pawimawh ber a ni a, hei hi tu man kan pha thei lo ang. Nausen hi a pian...

Read more »

Inhmangaih tawnna

Thisena zawm pawh ni lo, khaw khat chhuak pawh ni lo, inhmelhriat satliah ve mai, inhmangaih tawn tlat hi thil har tak a ni. Zêp thu a chêng lo, a har takzet. Amaherawhchu, Pathian thuin min hrilh angin inhmangaih tawnna ngawt lo chu tu ma engmah bat a phal lo (Rom 13:8). Kan thiante leh thenawmte pawisa tlêm te bat pawh a phal lo, an bungrua leh thawmhnaw bat pawh a phal lo. Hmangaihna erawh bat a phal a, chu kan bat chuan kan damchhung a daih a, rûl turin theih tawp kan chhuah reng tur a ni. Rom 13:8-a kan hmuh angin mahni mihringpui hmangaihtu chuan dân a zawh famkim a ni. Eng dân pawh ni sela, hmangaihnaah chuan famkimna a awm a, thiam channa a awm. Huatna chuan midangte chhiatna a zawng a, thîkna chuan midangte mawi lohna lai a hai lang thin. Hmangaihna erawh chuan famkim lohna...

Read more »

Indona

1. International boundary - Mi zawng zawng hmuh theih a ni a. An indo chhan pawh ram inchuh vang leh chungnun duh vang a ni thin. 2. Regional boundary - Hnam leh hnam indona a ni a. Hnam humhalh duhna avang leh awmna hmun dah chungnun duh vang a ni thin. Anmahni ram chu theih tawpin an humhalh thin. 3. Party politics - Thuneih duh vang leh thiltihtheihna leh sum um vang a ni thin. 4. Church - Indona hrang hrang khi mite hmuh theih vek a nih laiin kohhran chhunga indona erawh a lang chhuak lêm lo. Mite hmuha sam khuih pial nazawng hi an rilru a tha lêm lo fo. He indona hi indona dang zawng zawng ai khian tunlaiah chuan a nasa ber a. A hlauhawm ber bawk. Vanram kai tum theuh te chunga kan rilru putdan hi indona dang zawnga an rilru put dan aiin a tenawm zâwk hialin a rinawm. Beng...

Read more »

Nun hi a va nuam êm!

Zanah duh tâwkin kan mu a, zingah kan tho a, a tui tha tha hmehin chaw kan ei teuh a. Chaw ei khamah hnathawhna hmun panin muang fân raihin kan che chhuak a. Nilenga thut a, tlaia zanriah ei khama TV en paha mutthlûk diar diar hnu-ah hahdam takin khum kan pan leh ngawt thin hi a nuam miah lo a ni ti raw? Nun nawmna hi chu eng emaw danglam deuh bîkah hian a lang chhuak thin a, kan rilru put hmang hi a pawimawh hle. Kum 2017 August thla khân ka dar veilam inzawmna ka tina a. Damdawi chi hrang hrang ka ei a, physiotherapy ka la a, ultrasound therapy ka la bawk. August thla tawpah typhoid avangin ka dam lo leh a, ka inenkawl nasa hle. Kum 2018 April thla khan ka mit pahnihin an zai a, rei ngial ka enkawl leh bawk. May thla tawp lamah ka ha ka hnawhtir a, tukin exercise ka laknaah ka tihsuala...

Read more »

Ka khawvel

Thu leh hla lama kan mi lar Zikpuii pa khan ‘Thil nawi hmaih thelh’ tih a ziak a. A thuziakah khan thil ho te te anga kan ngaih, pawimawh êm êm ni si te a târlang a. BBC Earth channel en thin chuan ‘Circle of Life’ tih kha in lo en ve tawh maithei. Kum 80, 90 chuang tawh te kha hlim tak leh hrisel takin an la awm thei tlat. Chu an hriselna leh hlimna thuruk chu tarlan thin a ni.   Khawvela hnam dam rei ber nihna hauh mek Hong Kong hian martial art chi khat ‘Tai Chi’ an tih leh steamed food an thatpui hle a. Heng hnam dam rei pakhatna atanga pangana thleng te dam rei chhan chu ‘chaw tha’ a ni.   Dam reina chauh kan inzirtir a ni loa, eng chen pawh dam ila hlim taka awm hi a pawimawh êm êm. Khawvel zau puiah hian khawvel hrang hrang a awm leh fo mai. Mi tinin khawvel kan nei. Mizote...

Read more »

Mahni infuih

Nu leh pa tel loa awm thei lo fanaute hi rin tur kan neih avangin kan thlamuang sual fo thin. Taima tur chuan fuihtu tha kan mamawh. Kan bula awma kan chauh chang apianga min fuih phûr a, min tichaktute hi kan tan mi pawimawh ber an ni. Ama'rawhchu, kan chak loh apiang leh kan beidawn apianga kan bula awm reng thei hringfa zingah an awm si lo. Hmuh theih kan bula awm hnai ber chu keimahni bawk hi kan ni. Rilruin taksa a tihchak a ngai a, taksain rilru a fuih a ngai. Gym-ah hian darthlalang lian pui pui an dah thin. A chhan chu mahni infuih nan a ni. Miin amahah hmasawnna eng nge awm tih ni tin a inen khân a phûr phah sawt thin. Mahni infuihna tha ber chu darthlalang hi a ni. Kan sam leh make-up te chauh en nan hmang loin mahni infuih nan i hmang thin ang u. Kan beidawn êm êm laiin...

Read more »

Inti senior suh

Kohhran thalai pawl hrang hrang hian kum 40 thleng a huang chhûngah rawngbawl min phalsak a. Hei hi a lawmawm viau rualin naupang zawkte tân harsatna a siam châng a awm fo. Kum inkar inthlau lutuk hian rawngbawlnaah harsatna a siam thin. Mihring nihphungah upa leh naupang kâr a awm thin a. Hmanlai leh tunlai sanah aia upa zah thiam kan inzirtir nasa hle. Tunlaiah ngat phei chuan aia upa zah hi kan inzirtir nasat lehzual a hun tawh hle. Naupangte hi an sual ta viau tihna ni loin kan chhehvel (environment)-in a zir vang te pawh niin a lang. Chu bakah chhungkuaa kan inzirtir dan pawhin kawng thui takin a hril ngei ang. Hetih rual hian upa zâwk te’na kan zir tel tur kan hmaih fo chu intih senior loh hi a ni. Mahni kum rualpui ang zela midang kawm kan zir a ngai. Kan rualpui kawm bawrh...

Read more »

Intehna

Mizo chauh pawh kan lo ni lo. Hnam hrang hrang pawh an lo ni ve tho mai. Hnam pui kan tih te erawh he lamah hian an lo inteh ngai rêng rêng lo nia. A mak ve asin! Ni tina i nun kha han chhût ve keuh keuh la, midang zinga i awmin mi tawngkam leh sawi duhzawng te kha han chîk deuh la, mak i ti ve ngeiin ka ring. Mi pangngai ngaiha ‘rualbanlo’ te hi nupui pasalah an nei a, an thiante mai bakah an chhûngte pawhin lawm takin an pawmpui thin. Hmangaihna lan chhuahna pawimawh tak chu hmai tlâng thatah, sum leh pai leh thiamnaah ni loin mite ngaiha tlin lohnaah hian a ni zâwk si! Hei pawh a mak asin! Han ngaihtuah nawn leh lawk teh. Mite ngaih leh nangmah ngei pawhin i ngaiha rualbanlo kha dam chhûng kawppui atan i duh dâwn em ni? Mahse, mite chuan an duh thei tlat. Chu chu hmangaihna a ni. Inneihnaah...

Read more »

Nunna hlut a pawimawh

Chhungkaw rethei tak hi an awm a. Fanu pakhat chauh an nei a, theih tawpin an duat ve a. Sikul a lut ve tan chu an neih zawng zawng sengin an buaipui ta ringawt mai. An hmangaih êm avangin an chan ai zawng zawng an pe thin. A lo nula a, lehkha a thiam thei mai bakah a felin a taima êm êm a. A zirlaiah a ti tha thei hle thin. A zir chho zel a, medical college-ah seat a hmu ve hlauh mai. A zir man a hautak si, mahse, a nu leh pa chuan a zir chhunzawm zêl theih nan an ei ai takmeuh an pe ta. A zir chhuah ni a lo thlen chuan a nu leh pa chu an hlim hle a. Nghâkhlel takin an fanu lo haw hun tur chu an thlir ngawih ngawih a. A lo thlen huna an hlim dan tur te an suangtuah a, hun rei tak chhung an hmuh tawh loh avangin an ngai êm êm bawk nen, an awm hle hle thei ta lo. Mawnga hawlh ang maiin...

Read more »

Tawngkam fimkhur

Restaurant-ah chuan kan lût khawm tak tak a. Ei tur tuihnai tak tak a awm loh vang ni loin kan neih mila puarna tur kan ngaihtuah avangin chana chu kan lam ta a. Kan thian pakhat chuan “Chana te chu sakawr chaw alawm,” tiin a aia tui zâwk a lam a. A sawina ki kha ‘Sakawrin chana a heh lutuk’ a tihna emaw, ‘In ei awm tâwk lek a ni’ a tihna a ni lo. ‘Pawisa ka nei a, a aia tui zâwk ka ei teh ang’ tia ama chungchang thu a sawina a ni. Mahse, a sawi chhan ni lo keini kha kan lo na daih si. “Pian tirh ata hausa saa piang an awm lo” kan tih fo pawh dâwt a chang zo ta! Pian tirh ata ro nei sa an awm ta nuk mai. Retheihna awmzia hrethiam lo Pathian thu awih fê fê kan inpêl ta nauh nauh nia. Mite dinhmun kan hriatthiam loh avangin kan tawngkam kan thlahdah fo. Rethei leh pachhia lâwmna a...

Read more »

Mihringte hi alawm

Nupa inhmangaih leh inthlahlel êm êm hi an awm a. An inneihna pawh a la rei lo hle. An pa chu sipai a nih avangin inngai êm êmin an inkalsan ta a. Kum a vei hma thla 4 la awmah chuan tlangval pakhat hian chu nu chu a vei ta tlat mai. Kelphung tap chim hmu ang maia a birh tlut tlut takah chuan a tlàwm ta mai. Chu nu rilru hrehawm leh natzia chu van ropuizia sawi tum aiin a har zâwk awm e. An pa rilru na chu a keh chhe hneh hle. Mittui nêna kal kha mittui nên bawk a lo haw a, mittui bawkin a lo hmuak. A nupui hmangaih êm êm chu a ma ta. Hmeichhia chuan a sualzia inhriain chunglam a hawi ngam loa Pathian hmêl hmu ngam turin a mit a meng hek lo. Mahse, hmangaihna leh zahngaihnaa khat Pathian chuan a lo nghâk reng si. Ngaihdam dila thinlung lungchhia leh inchhira a tawngtai chuan ngaihdamna...

Read more »

Biak in rimawi leh a kaihhnawih

Rimawi hi chuan mi tin thinlung a hneh thin a. A tum thiam lem lo pawhin a ri, mawi tak avangin kan ngaina thin. Rimawi hi khawvela thil ropui ber a ni hial awm e. Thiltihtheihna chak tak a nei a, a tha zawng leh tha lo zawnga hman theih ve ve a ni. Hmanlai atanga chhawm kalphung nghet tak nei (traditional) rimawi a awm a, a bik takin kum lama upa te lung a lên tlangpui. Tin, he kalphung hi Pathian chibai buk nân hman a ni tlangpui bawk. Heng rimawi hi chu a ri ve bur bur lo a, a nêm (soft) thlup thin. Tunlai kalphung mila her rem leh siam (contemporary) a awm leh a. Hei erawh thothang tha tak leh tang at a ni a; a nih loh leh a kat leh sawt deuh euh euh a ni tlangpui. He rimawi kalphung hian thalaite rilru a hneh a, an tuipui bawk. Heng rimawi hi chu a bengchheng a, a ring tlangpui...

Read more »

Bible Study

Sualin khawtlang leh chhungkuaah harsatna thlen lo mah ila, rilru kawiin ngaihtuahna tuihâwk bawlhhlawh tak tak luang so bulh bulh lo mah se, mihring fanu leh fapa hi a lo that mâwl tawp theih khawp mai. That tawk a liam that leh chuan ngaihna hre lo fa pawh an piang nual tawhin a rinawm. Midang tana hnawksak ni miah lo hian a that ve tawp theih a, chuti ang mite chuan tangkaina an nei mawh viau. Ni khata darkar 24 hi thenkhatin mut nan a tam zâwk an hmang a, a thenin thian kawm nan a tam zâwk an la hêk a, a thenin lên nan a tam zâwk an khawhral thung. Thenkhat erawhin hna rim thawh nan leh lehkhabu chhiar a, finna chaw ei nan an hun tam zâwk an hmang bawk. Zion fanute khan Jerusalem tlangval hmeltha Isua tana in hun hlu in sên zât hi in chhût ngai em? A thu leh hla hi in zirin in...

Read more »

Min khawih dawn ta se

Pathianin mihring hi famkimin min siam lo a. Harsatna eng emaw neiin min siam a, natna tlem tal kan nei theuh. Kan ngaihzawng emaw kan nupui pasal te kan hmangaih a, an tan engkim kan huam thin. Chumai pawh ni loin kan hmangaih te an nat chuan hrehawm kan ti a, an nat ai nat pawh kan duh hial maithei. Chu chu hmangaihna chu a ni. Pathianin min hmangaih kan ti; mahse, eng vangin nge natna chi hrang hrang kan tuar si? Kei ngei pawh hi tling lo chunga theih tawpa rawngbawl thin ka ni. Mahse, mite hriatah leh hriatpui lem lohah natna chi hrang hrang hian min tlakbuak nasa hle. Isua hmangaihna kut hian kan natna zawnah min khawih sela, chhungrila kan nat rukna te hi min zen sela, natna ata damna tlang thawvengah min dah se kan ti theuhin a rinawm. Mahse, kan na reng si. Damna duhin...

Read more »

I no tiruak hmasa rawh

University professor pakhat hi mifing hnenah finna chungchang zawt turin a kal a. Dawhkan kilin an thu a, mifing chuan thingpui a lo thlit a. No-ah chuan a khat titih tawh a, mahse, mifing pa chuan a thlir zawm zel a. Thingpui chu a liam ta a. Professor dawhtheihna chuan a tlin ta lo a, "A khat tawh. Engmah a leng tawh lo," tiin mak ti leh thinrim teuh chuan a au ta vak a. Mifing chuan "He no ang hian nangma ngaihdan leh hriatdanin i khat a. I no i tihruah phawt loh chuan engtin nge finna ka hrilh theih ang che," a ti ta a. Mahni ngaihdan leh duhdan hi dik ber leh tha ber nia kan hriat chhung chuan midang ngaihdan tha tak pawh kan dawngsawng thei ngai lo. He thu tawi te atang hian kan mizia leh nihna a lang chiang hle. Mi thenkhat hi chu zirna avang te leh kan nihna (status) avang...

Read more »

Remchanna hmasa ber man rawh

Tlangval pakhat hian lo neitu fanu hi nupui atan a dil a. Lo neitu chuan ka sawi anga i tih theih chuan i nei dawn nia a ti a. Tualah lo va chhuak la, bawng pathum ka rawn chhuah anga chung zinga pakhat tal an meia i man theih chuan i nei dawn nia a ti a. Bawng hmasa ber chu a lo chhuak a, bawng a hmuh tawh zawnga lian ber mai a lo chhuak a, a lian a tih em avangin man hneh dawn loin a inringa a dang lo chhuah hun nghakin sir lamah a lo kian a. Bawng pahnihna a lo chhuak a, a hma aia lian leh hlauhawm zawk a lo chhuak a, a len em avangin tlangval chuan a sirah a lo kian leh a. A tawp ber chu man theih ngei in beiseiin a lo chang leh ta rân a. Bawng pathumna chu a lo chhuak a. Tlangval chu a nui var var a. Bawng a hmuh tawh a zawnga chêr chhe ber leh derdêp ber chu a rawn kal chhat...

Read more »

Huatnain min nghawng dan

Zirtirtu hian naupangte hnenah midang huat an neih zat ang zel alu keng turin a hrilh a. A thenin 2 te, a thenin 3 te, a thenin 5 te an rawn keng a. Zirtirtu chuan alu kha in kalna apiangah in keng zel ang a ti a. Naupangho chuan alu chu an keng zel a, a lo tawih tan a, a rim chhia a, an ning ta em em a. A keng tam te phei chuan rit an ti em em a, an thin a rim hle tawh mai. Kar khat hnuah zirtirtu hnenah chuan hrehawm an tihzia an sawi sap sap a. Zirtirtu chuan “Mi huat in neih chuan in rilru a kam reng ang a, in kalna apiangah in pai dawn avangin in hrehawm phah hle ang. Kar khat lek alu rimchhia pawh hrehawm in tih chuan midang huatna chuan hrehawmna nasa tak a thlen dawn che u a ni,” a ti ta a. Huatna hi kan nun tihrehawmtu a ni tih kan hre theuh a. Mahse, huatna hi bansan a...

Read more »

A dawtah eng nge a tih ang?

Lo neitu leh a ui hi kawng sirah an thu a. Lirthei a lo kal apiangin a ui chuan lirthei chu umin a bauh thin a, lirthei chu a haa sehin pawh din a tum thin. An thenawm pa chuan a ning ta hle mai a, “I ui hian lirthei hi a man din theih i ring rêng rêng em ni?” a ti a. Lo neitu chuan “Chu chu ka buaina a ni lo. Ka buaina ber chu, man ta se engtin nge a tih ang tih hi a ni,” a ti a. Mi tam tak hi chuan tum mumal nei loin thil kan ti a, kan inti hah fo thin. Mizote pawh kan lo changkang ve ta hle mai. Tum nei rana lehkha zir te, inkhelh te pawh kan thiam te ta. Zanah tui takin kan mu a, zinga kan thawh hian eng nge tih kan tum? Vawiinah hian eng nge ka tih dawn tih te hi ngaihtuah fo a tha awm e. Ni tina kan awm dan tur rel fel thlap zel hi a finthlak hle. Duh apiang nei thei ni ta...

Read more »

Filter Test

Greek mifing Socrates zuitu mi pakhat hi Socrates-a hnenah a rawn kal a. “I thian pakhat chanchin ka rawn hrilh dawn che a,” a ti a. A thil hrilh tum chu a sawi tan nghal ta bawrh bawrh mai a. Chu pa-in a sawi laklawh lai chuan Socrates chuan a lo pawt chat a. “Ngawi lawk teh, ka thian chanchin min hrilh hmain i thusawi tur chu ka lo thlifim (filter) lawk ang e,” a lo ti a. “Filter hmasa ber chu DIKNA a ni. I thil min hrilh tur chu thudik tak a ni tih i chiang em?” a ti a. Pa pakhat chuan, “Mi sawi ka hriat a ni a,” a lo ti a. “I thil sawi tur chu a dik ngei a ni tih i chiang lo,” tiin Socrates chuan a sawi nawn leh a. "Filter pahnihna chu THATNA a ni. Ka thian chungchang min hrilh tur chuan thatna a nei em?” tiin a zawt leh a. Pa pakhat “Nei chiah lo,” tiin a lo chhang a. Socrates chuan...

Read more »