NUN HI

Thuhriltu chuan he khawvêla mi thil engkim mai hi engmah lo mai mai a ni, a ti a. Nia, he khawvêla thil lo awm rêng rêng hi kumhlun tûr a awm lo va, rei lotê an vula an chuai leh mai \hin a ni. Engmah hi chatuan daih a awm lo va, kan Pa vana mi hmaa din pui tlâk he khawvêlah hian a awm hek lo. Ama’rawhchu thil engkim hi engmah lo mai a ni, ti \hin mah ila, kan NUN erawh hi chu a hlu a, engmah lo mai mai a chantir mai zawng kei ve hi chuan ka phal thei ngang lo a ni. Khawvêl thil chi hrang hrangte hi chu pahnih pathum kan nei thei a, a awm lohin emaw a lo chhiatin a dang thlâkna kan ngaihtuaha a thlâkna tûr a lo awm leh mai \hin. Mahse kan NUN erawh hi chu pakhat chauh a ni a, a thlâkna dang a awm ve lo va, a dang hmuh tûr a awm tawh bawk hek lo. Chuvang chuan kan nun hi a hlu a, kan nun dân kawng tinreng hi kan fimkhur a ngai a ni.

Nu pum chhûnga kan awm lai a\ang tawhin minung kan ni a, kan nunna chu a in\an a. He khawvêl êng kan lo hmuh ve chiah a\ang hian kan nunah zirtûr te, beihtûr te, tuartûr te leh thil sut tlang ngai tam tak kan hmaah a rawn inchhawp vûm thûr ta mai a ni. Chûng zawng zawng chuan kan têt lai a\anga kan thihni thlengin min thlahthlam ve ngai lo va, rinawm takin min awmpui reng \hin. Naupang duhawm tak kan nih lai a\ang tawhin kan nunah hian thil inphûm hai chhuah tûr tam tak a awm a. Kan kum a zir zêlin kan finna te, kan thiamna te hi a lo pung ve zêl a. Ama’rawhchu chûng thiamna leh finna zawng zawng nei tûr chuan he khawvêla kan nun hlu tak neih chhun hi kan ‘fight’ a ngai a ni tih erawh hi chu kan thinlung phêkah hian hawrawp puia kan ziah ngei chu a ngai a ni.

‘Hraite kal chhet chhet artui hlawh hlawh’ ti a nu leh pa ten kal dan tûr min zirtir te hian ke a kal dân ringawt min zirtir a ni lo va, mahni inrintâwkna te, midang ring lova mahni chakna leh theihna hmanga din te leh thil engkimah hmasawn zêl tûra fuihna leh zirtirna \ha tak min pe a lo ni reng mai. Tam tak chuan a lang thei chin chauha in zirtirna niin kan ngai \hin a, mahse chu ringawt chu a lo ni hauh lo, chhûngril lamah nun awmzia min zirtîr a lo ni reng zâwk a ni. ‘Â nu, â pa’ kan tih theih tawh chinah chuan tû nu leh pa in nge mahni fate chhuang lo leh hlimpui lo awm thei ang!! Chu \awngkam tawi tak mahse mawi êm êm mai chhâkchhuak thei tûr chuan i nunin thla tam fe a lo bei ve tawh \hin asin! Pathian thilsiam chi tinrêng, lei leh vana awm zawng zawngte hi chuan an hunbi an hai ngai lo va, zirtîr pawh an ngai bawk hek lo. An mahni siamtu remruat ang zêlin an khawsa a, an her muai muai reng mai a ni. Mahse mihring, ama anpuia a siamte erawh hi chu in zir tûrte leh thlantui luang zawih zawiha thawk tûra thupêk dawng kan ni. Mi inzir ngai lo mi chu mi hman tlâk an awm ngai lova, mi fing leh remhria pawh hmuh tûr an vâng hle a ni. Khawvêl miropui ti a kan chhâl te hi a lang lo lam (behind the scene)-ah hian thih tha teh meuha nasa taka bei an ni hlawm asin!

Rawlthar/tleirawl kan lo ni chho va, kan inti thawveng a, mahse kan lo thawveng tak tak hauh lo mai. Taksa a la hrisel \hain a la chak \ha a, vei êm êm nei lo angin kan lang mai chauh a lo ni. Thil zirtûr tam tak kan neih hun a ni a, nunin thil mak tak tak kan la hriat ngai loh leh kan la hmuh ngai loh a tawn chhoh hun a ni a. Hetih hun lai tak hi in zirtîr hun lai tak niin mithiamte pawhin an sawi fo \hin a ni lo’m ni? Kan mit a lo lêrh \an a, kan hawi her a zauva kan khaw hmuh erawh a zim thung si. Kan taksa a chak \ha a, thil tih kan phûr êm êm \hin a, mahse kan thawhchhuah erawh a beitham hle \hin. Kan rilru a thawveng kan ti a, mahse kan nun chhûngril tak takah erawh chuan nipui a zo va thlasik lo thleng tûr ang mai hian thil in thlâk danglam a tam a, nipui leh thlasik mizia a dang ang bawkin kan mizia pawh nasa takin a inthlâk kual vêl \hin a ni. Hmêl \ha kan hre thei a, hmel\ha tih tak tak erawh kan nei chiah hian a hriat \hin loh a ni. Hmuh hnuhnun apiang \ha tih mai zêl hi awl tak a ni. Kan landân (complexion) kan uluk a, taksa kan duat a, ama’rawhchu chhûngril nun kan lo thlahthlam leh mai \hin. Chuvangin a ni ang, taksa puitling ûr si, rilru puitling thei rêng rêng lo an lo awm \hin ni! Hetih hun lai hian kan nun kan uluk a ngai a, zirtirna \ha pêk kan mamawh êm êm a ni.

Nulât tlangvâl kan lo hre \an a, mahni inrintâwkna leh \ha intih tâwkna lian tak kan lo nei a. Nun awmzia tak tak chu kan tawng \anin kan hre ve \an ta chauh mai. Ngaihzâwng kan nei ve a, rinawmna chu kan vawnghim reng thei emaw kan tih laiin mi rinawmlo nihna dinhmun kan luah leh mai \hin. He mihringina kan ngaihah chuan mi puitling chu kan lo ni ve ta reng mai. Thil rêng rêng hriaa thiam viau tawh âwm tak kan nih laiin kan naupan laia thil kan zir aia nasa zâwka nun awmzia kan zir a lo \ûl zâwk a. Thil tih thiam loh leh tih sual kan ngah a, kan nun chu thil hlu tak anih zia kan hrechhuak uar uar mai \hin. Nun hi engtik lai pawhin zira beih \ang \ang hi a lo ngai tak meuh meuh a ni tih kan hmuchhuak thuai \hin. Nupui pasal neiin fanau duhawm tak kan lo neih hnu phei chuan kan nun hi buaina hlîra khat nimai hian a lang a. Hah a dam lo va, nun a hlim tak tak har a, khawvêl hi buainaa khat ni mai hian a mâwi a. Mahse hêng zawng zawng hi khawvêl pianken a ni a, nun awmzia pawh hi hlimna leh lâwmnaa khat a ni ngawt lo va, kum khat chhûnga nipui te, fur te, thlasik te leh thâl te kan hmachhawn \hin ang hian kan nun kawngah hian harsatna leh buainate hi nun a thil bet tel tlat a ni a, mahse chûng harsatna zawng zawng chu nun tihlimtu leh nun tinuamtu a ni leh lawi si a nih hi!

Tar chak lo tak kan lo nih hnu phei chuan hmalam thlîrna tarmit hi a fiah tâwk tawh lo hle mai a, a phê ruai mai a, mahse hnunglam leh nun hlui thlîrna erawh a \ha phian thung si. Hetih hun lai nun hi chu nun awmze nei lo ni mai hian a lang a, mahse kan thâwk \êk \êk chhûng hi chuan hringnun ziahna lehkhabuah kan hming a chuang reng dâwn a, kan chanvo leh tih tûr pawh a dang chuang dâwn bawk hek lo. Chuvangin tar chak lo tak pawh nise nun awmzia zir tûr hian phût tlat a ni a, zirtûr leh beih tûr tam tak he nun kawng chhuk chhovah hian a nei reng a, a nei reng dâwn bawk a ni.

Nun tak nei tûr leh a hlutna pawh pha tûr chuan nu pum chhûng a\anga kan chhuah a\anga kan thihni thlengin kan beiha kan zir a ngai a ni. Chutianga nun zir lova bei ngai lo mi chu mi pangngai ni pha khawpin an mâwi zo lo \hin. Nun kawng chhuk chho hi bumbohin râl\i hle \hin mah se phûl hmun nuam tak leh tuifim luanna hmun pawh tam tak a awm ve fo va. Chu phûl hmun nuam tak leh tuifim thianghlim tak, hah tidam sawng sawng thei kal thleng pha tûr chuan kan tuang kan tih chhah a, kan in tihpaukhauh a ngai a ni. Nun hi ngaih pawimawh loh mai mai chi a ni lo, a chhan chu he khawvêla kan dam chhûng rei lote a kan nun dân hian chatuan ram a hawlh tlang ruih mai a ni. Chuvangin nun hi a hlu a, kan hmang \hain kan ti thianghlim bawk tûr a ni. Naupang ber a\anga upa ber thlengin he hringnunah hian kan tel \heuh va, kan tihtûr \heuh kan hlen tûr a ni a, tumah âwl mai mai thei kan ni lo. Mahni hmaa tihtûr awm ti lo mi chu mi rinawm lo a ni. Tuna i nun kha a hlu êm êm a ni tih hria la, eng bawihah mah tân tîr phal rêng rêng suh.

           

He khawvêlah hian nun dang i nei tawh lo va, i neih belh tawh dâwn bawk hek lo. Nun pakhat chauh i nei a, duat takin enkawl la, a hnathawh tûr ang ang chu rim takin thawh tîr rawh, âwl tir mai mai suh. Pachang takin awm la, i hmaa lung bang ang maia tihtûr lo to lurh mai chu su rawh, su chawrh chawrh rawh, a chim hun chu a la tleng ngei ang. Chumi hnuah hlawhtlinna chu a awm. A hêlna tûr zawng hmasa ngawt zêl suh, i hmaa tihtûr awm chu fiah hmasa la tichuan hmalâk zêl dân tûr chu i hrethiam mai ang. Hêl hun a awm a, sut hun pawh a awm, mahse sut chawrh chawrh ngai hi a tam zâwk a ni \hin tih hria la. I sut tlang zawh ngang loh chauh chu hêl \hin ang che. Engpawh nise han su hmasa phawt mai teh!! Chatuan rama thlen pui tlâk nun \ha leh thianghlim nei thei tûrin tuna i nun hman lai kha a \ha tâwk a, hna thawh tîr ang che!!!

Posted in: Hringnun