KA CHATUAN HUN

Ka hun chhiarna

He khawvêla ka hun chhiarna ve chu ka sana pawh a ni lo va, ka Mobile phone pawh a ni bawk hek lo. Mitkhap kâr te chauh hi ka hun chhiar \anna bul a ni a. Ka nun in\anna chu second khat a\angin a ni a, ka tâwpna tûr chu chatuan piah lamah a ni a, chuvangin chatuanin ka nung tawh dâwn a ni.

Tûn hma chuan Nî (Sun) a\angin hun an chhiar \hin a, chu chu Sundial an ti \hin. Tin, Tiauvut leh No hmangte pawhin hun an chhiar \hin bawk. Kan pi leh pute pawhin Nî a\angin hunbi dik tak an chhiarin an hre thei a, an hai ngai lo. A lo rei deuh a, in lian pui pui kan nei a, a chhûngah chuan êng thei chi tin rêng kan dah a. Ni êng pawh mamawh tawh lo ang hrimin kan khawsa ta. Tin, sana kan nei a, kan sana tel lo chuan kan nung thei mang lo va. Khawvêl ropuina a zual zêl a, sana pawh bun peih tawh mang lovin Mobile phone chu kan hun vawngtu, Pathian hnuai chiah a lo ni ta!

Chatuan

Zîng dâr 5:30-ah i thova (A hmâ lutuk em?), dâr 8:30 - 9:00-ah tûk\huan i ei a. Dâr 9:30-ah class emaw office emaw i kal a, tlai dâr 5:00 vêlah i haw leh a. Dâr 5:30 - 6:00-ah zanriah i ei a, zân dâr 10:00-ah i mu leh \hin. Chuti ringawt chu i ni tin nun dân maw lo ni? Heti hian ni tin hun i hmang a, i eiin, i in a, i hna \ûl i thawk a, i duh leh mamawh i lei a. Tichuan i nikhat hun chu Ni-in a tlâkpui ta \hin a ni. A ho zâwnga chhût chuan nuih tiza khawpa thil ho a ni. Chuti ringawt chuan second, minute, dârkâr a liam a, ni khat a liam a, thla khat a liam leh a, kum khat a ral leh duak a. Tûnah phei chuan kum tam tak a thlâwk liam tawh a ni.

Kum sawmhnih i la tling lo a ni thei e, kum sawmthum i la chuangkâi lo a ni thei bawk. Tin, kum dawrzawn chanve aia tlêm emaw tam emaw i ni thei a, i upa tawh hle pawh a ni thei e. Engpawh ni se, kum tam leh kum tlêm kan sawi lo va, kum khata thla sâwm leh pahnih hi kan sawi tum ber a ni bawk hek lo. Thla khata ni sawmthum hi a pawimawh ber e, kan ti a ni lo va, ni khata dârkâr sawmhnih leh pali hi kan thupui tifamkimtu a ni bawk hek lo. Dârkâr khata minute sawmruk hi themlem ang chauh a ni a, minute khata second sawmruk erawh hi chu a kûngpui ang a ni. Second sawmruk aia pawimawh a la awm ta cheu! Chu chu 'second sawmruk, hmun sawmruka \hena hmun khat' kha a ni. Chu second khat avang chuan minute, dârkâr, ni, thla, kum leh CHATUAN a lo awm a ni si a.

Chu chatuan hun chu alawm mi tin tâna pawimawh leh nun tifamkimtu chu. Thih hnu chauha chatuan lo awm tûrin i ngai em ni? Naktûk lo thleng tûr beisei ang chauh a ni. Naktûk pawh hi nghâk mah teh, a lo thleng e, i tih chuan vawiin a lo ni leh tawh a, naktûk chu i hmaah a la ding vû si a ni. Chutiangin chatuan pawh hi nakina tawn i la beisei a nih chuan engtikah mah i tawng lo vang.

Thih hnuah chauh chatuan chu tawn i inbeisei a ni maw? Tûn hun nên hian a danglamna chu kut\ang kawih thleha chhiar tham lek a ni asin. Thih hnu chuan Vânram emaw hremhmun emaw i chan a ni ang a, minute leh second hi sana-in chek ri kerh kerh tawh kher lo mah se chhiar a la ni dâwn tho a ni. Leiah i lo piang a, i chatuan hunbi chhiarna sana chu herh nun a ni tawh a, i thih thleng pawhin tihtâwp a ni tawh lo vang.

I chatuan chu khawiah nge?

I chatuan chu khawi hmunah nge a awm? Vânram emaw hremhmun emaw chauh chu em ni? A nih leh tûna i hun hman leh vawn mêk kha eng hun nge ni ta ang le? Lei hun, i ti mai em ni? Mihring hi chatuan atâna siam a lo ni ang ngeiin chatuanin a nung tûr a ni. He leiah hian taksa ramah chatuanin a chêng a, fam a chanin thlarau ramah chatuanin a chêng leh mai dâwn a ni. Lei nun hi a nêp bîk lo va, Vân nun pawh ropui râpthlâk taka din a ni bîk hek lo.

Lei taksa hi vân hmunah chuan tenawm leh bawlhhlawh a ni a, vân taksa pawh he leiah chuan \ih leh râp a ni tlat a, pawm a ni bawk hek lo. Pathian fapa pawh kha a vân taksa nên rawn kal ta se, Juda-te khân an hai tawp lo vang le. Mahse pawm a nih loh avangin lei taksa puin, hrehawm takin a lo piang a, an haia, an khêngbet ta a nih kha. A thawhleha vân taksa a put hnu chuan Mari pawhin a hai a, Thom-a pawhin a ringhlel hial a nih kha. Vân taksa chu vânah a awm tûr a ni ang bawkin ni sawmli hnuah chuan vânah a lâwn leh ta a ni.

“Pathian tân chuan ni khat hi kum sangkhat ang a ni a, kum sangkhat pawh ni khat ang a ni.” He thu mak tak pawh hi a hrilhfiahna ka chhar chhuak ta! Mihring tân thilmak a tling a, Pathian tân erawh a ni ve si lo. Pathian chu chatuan mi a ni a, engkim hi chatuan atân a ni. Ani chuan second khat pawh hi chatuan atân a siam a, kum khat pawh hi kum sangkhat atân a siam mai a lo ni. Second khat hlutzia hretu tân chuan kum khat pawh hi kum sangkhat tluk zetin a lo hlu ve reng si. Kum sangkhat leiah hian i dam lo a ni thei e, second khat hlutzia hre lova kum sangkhat dam ai chuan a hlutna hre chunga thla sâwm leh pahnih dam chu ka thlahlel fê zâwk!

Ka bang laia ka sana târ chu a kal ri kerh kerh a, a rîk apiang chuan ka chatuan hun chu a rei ve tial tial a. He lei damchhûng atân hian engatinge ka \hut mai mai le? Naktûk ka beisei a nih chuan a tûka ni chhuak êng mawi hmuh tumin ka hun ka hmang tûr a ni dâwn lo'm ni? Naktûk hi mi tinin kan beisei a, mahse kan tawng thei si lo. Vawiin kan hman laiin nimin kan hnuchhawn tawh chu lungngaihna leh zahna tûr hlîrin a khat a, lehkhabu ang maiin a lo inpharh leh duai si. Hmalam beiseina nên vawiin hmang \ha ila, nimin hlimawm tak leh thlîrlêt châkawm tak kan siam dâwn a lo ni.

         

Hriat loh laiin second khat a liam a, thil \ha tih tum lovin insiam\hat kan tum lo va, kan chatuan hun chuan upat lam a pan zêl a. A naupan lai nun chu zahna mai a lo ni \hin. Tisual \hin mihring kan nih avangin pencil hmâwrah nawhrehna an dah \hin. Nun hman sual erawh a nawhrehna tûr Pathianin a dah ve lo va. Nikhaw rei hnua theihnghilh hi a nawhrehna duhawm ber a ni. Mahse chu hun chuan engtianga rei tak mamawh ang maw?

Chatuan atân

Kum tam tak daih tûr eizawnna leh chhûngkaw din te, kum khat chhûnga i hun hman dân tûr ruahman lâwk te, vawiina i hun hman dân tûr te i lo duang lâwk tawh ngei ang. Eng hun chhûng atâna ruahmanna siam nge i nih le? Chatuan atân ruahman rawh. Zânin dâr 8:00-ah i \hiante inah in party dâwn maw? Kha kha chatuan atân a ni asin. Engtin nge hun i hman dâwn? A tûkah i mit chhîngin, i beng hup mah la nawhreh theih a ni tawh lo. Chatuan lehkhabuah ziah luh a ni tawh a, seal hnan thlap zuk nia!

Tûna hna \ha i thawh chuan a rah ila seng ang a, i mut mai mai chuan a rah seng tûr a vuai zo vang. Nun hlutzia leh hna \ha thawh hlutzia i hriat chuan chatuan ropuizia i hmuchhuak ang a, second khat tluka hlu hi i hre lo mai thei a ni. Second khat chu a tlêm i ti mai thei e, mahse second khat chhûng hian thil tam tak a tih theih asin. I mitkhap kâr kha second khat hmun ngaa \hena hmun hnih tlawng a ni a. Êng hi second khat chhûngin 3,00,000 km a thui a kal thei a, ri hi second khat chhûngin 33,000 cm a kal thei bawk. Thlawhna chak tak hi 500 metre a thlâwk hman a, rêl hi 3000 cm a tlân hman bawk. Second khat chhûngin kan lei hian Nî a hêlna kawngah hian 30,000 metre a thui a thlâwk hman a, thosi hian vawi 500 - 600 vêl a thla a zâp hman a ni. Thil tam tak pawh a la awm. A pawimawh ber chu second khat tê tê inbelhkhâwm hian alawm chatuan chu lo siam!

Chatuan rei lam chhût ka tum a ni lo. Chatuan siamtu ropui ber hlutna hrilh che ka tum mai a ni. Second khat pawh chuti kauva a hlut chuan ni khat te, thla khat te, kum khat te phei chu engtiang taka hlu ni ang maw? I chatuan hun kha khawhral mai mai lo la ka duh a ni. Mi hi zâwt ta ila, "Vawiin eng nge i tih?" "Ka awm mai mai." Nikhata dârkâr sawmhnih leh pali awm mai mai te chu a! Second 86,400 lai chu engmah ti lovin a teirawlâi mai mai si a. Second khat pawh chuti kauva a hlut chuan second 86,400 phei chu engtiang taka hlu ni ang maw? Lo chhût ve tawh mai rawh. Chutiang khawp hun hlu chu eng mah lovah i vai liam mai mai dâwn em ni?

Bible-in “ni khat atân ni khat hrehawm chu a tâwk” a lo tih te hian tûn hun pawimawhzia chu min hriattîr chiang viau a ni lo'm ni? Naktûk chu vei viau mah la, i vei chhuak thei bawk si lo. Nimin pawh ui viau mah la, i chelh ding thei chuang em ni? Chuvangin tûn huna second khat lek kha i tân chuan hun rângkachak a ni a, a hman dân i thiam loh chuan a êkchhia tluk chauh a lo ni dâwn asin. Zawng leh mah la khawi’an mah i hun liam tawh ang kha chu i hmu leh tawh lo vang. A liam tawh, auh kîr zawh rual a ni tawh lo. Chuvangin engkim hi chatuan atâna hun ruat vek a lo ni.

Chatuan thiltih

(Chhandamna thu kan sawi lo ve)

Chatuan hi nakin atân ringawt a ni lo. I tân bîk chuan i pianni dârkâr, minute leh second a\ang khân i chatuan chu chhiar \an a ni a. Mihring ngaihtuahna, thih hnu chatuan nên hian thlunzawm tlat a ni. Phelh theih a ni lo va, pawhchah theih a ni bawk hek lo. Lo piang lo ta la chatuan i nei dâwn tawp si lo. I chatuan hun leh nun chu \an a nih tawh ang ngeiin engkim, i tih apiang chu chatuan atân a ni tih hriain fîmkhur tak leh chhuanawm tak tûrin ti ang che. I lo piang ta sa sa, eng emaw chhûng atân chauh nung lovin chatuan atân nung zâwk rawh, i thih pawhin thlarauvin i nung dâwn tho si a. Thih hma chatuan leh thih hnu chatuan hi inzawm tlat a ni a, kawngro su tak ve ve a ni.

A pawimawh ber chu hei hi a ni - Nang leh keia chatuan hun chu tûn second-a kan thiltih zêl hi a lo ni. Lo la thleng tûr thlîrin hun liam tawh enlêt mah la, tûn hun aia pawimawh khawi’an mah i hmu lo vang. Tûna i chatuan hun hman kha dikin fel sela, thih hnu chatuan chu ngaihtuah buai a ngai lo vang.

Life has no rewinds and forwards. It unfolds itself at its own pace.

So, never miss a chance to live today to make

A beautiful story for tomorrow.

Posted in: Lawrkhawm