Luka 22:41-44 “Ka Pa, rem i tih chuan he no hi ka hnên ata la sawn rawh; nimahse keia thu ni lovin, nangma thu thu ni zâwk rawh se,” a ti a... Tin, a thlaphâng êm êm a, ṭhahnemngai lehzualin a ṭawngṭai a; a thlan chu thi far lian tak angin leiah a far a.”
Mihring siam dân:
Genesis 1:26&27 “Kan anpuiin, keimahni ang takin mihring siam ila... Tichuan Pathianin ama anpuiin mihring a siam a, Pathian anpui ngeiin a ni a siam ni; mipaah leh hmeichhiaah a siam a ni.”
Pathianin mihring a siam hian amah (Pathian) nêna danglamna awm lo, ama anpui chiah chiahin a siam a ni. Keini pawh hi Pathian siam Evi leh Adama thlah kan nih avangin Pathian anpui kan ni. Eden bawhchhiatna avangin chu ‘anpui’ nihna chu kan hloh ṭhen ta a, Pathian anpuiin kan nung thei ta lo a ni. Nimahsela, Pathian kan anna zawng zawng erawh kan hloh lo va, chûng zînga pakhat chu ‘hmangaihna’ hi a ni. Pathian anpuia siam kan nih ang ngeiin hmangaihna kawngah pawh mihring te hi kan thûk êm êm a, 1 Korinth 13:13-ah chuan “Chutichuan, hêng pathum, rinna te, beiseina te, hmangaihna te hi a awm reng ang; tin, hêngahte hian a ropui ber chu hmangaihna hi a ni,” a ti a. Rom 13:10 chuan “Hmangaihnain vêngte a tikhawlo ngai lo va; chuvangin hmangaihna hi dân zawh famkimna a ni,” a ti bawk. Miin hmangaihna, ama chhûnga awm, Pathian anpuia siam a nihna chu sual lam âwn lova a lantîr tikah Pathian dân chu a zawh famkim mai dâwn a ni.
1 Johana 4:7 “Duh takte u, i inhmangaih tawn ṭheuh ang u; hmangaihna hi Pathian laka chhuak a ni si a; mi tin hmangaihna nei apiang Pathian hrin an ni tawh a, Pathian an hre bawk a.” Hmangaihna hi Pathian laka chhuak a nih ang ngeiin keini ama anpuia a siamte hian amah ang chiahin hmangaihna hi kan nei ve a, kan hmangaihna hi a nêp lo va, a te lo va, a tlêm bîk hek lo.
Adama hmangaihna:
Mihring hmasa ber Adama kha Pathian anpuia siam a ni a. Pathian leh Adama khân ramsa chi tin rêng zîngah a kawppui âwm mi an han zawng dûn ta tak tak a. An buai ve hle chuan a rinawm. Nimahsela, a kawppui âwm mi rêng an hmu zo si lo. Chutichuan, Genesis 2:21&22 thu-ah khân Pathianin Adama nâkruh aṭanga Evi a siam thu kan hmu a. Adama chuan “Hei zet chu ka ruh ang ruh neia, ka tisa ang tisa nei ngei chu a ni,” a ti ta a nih kha. Evi kha nula nalh leh hmêl ṭha, duhawmnaa khat, a chhîngmitah lah dâr zam chiai, a fu-ke leh sakruang rêngah chhîng zo awm lo a ni a. Adama mit fûkna ber a nih thu leh, a aw ngaihnobei zet mai te chuan a thinlung a titui ral hneh hle tih inziak kher lo mah se, hai rual tûr em ni ang? A nâkruk aṭanga siam, ama anpui leh a kawppui âwm mi a nih avang khân a hmangaih êm êm a, a thlahlel a, a kianga awm kha a ning ngai hek lo.
Mihring hmasa ber Adama kha Pathian anpuia siam a ni a. Pathian leh Adama khân ramsa chi tin rêng zîngah a kawppui âwm mi an han zawng dûn ta tak tak a. An buai ve hle chuan a rinawm. Nimahsela, a kawppui âwm mi rêng an hmu zo si lo. Chutichuan, Genesis 2:21&22 thu-ah khân Pathianin Adama nâkruh aṭanga Evi a siam thu kan hmu a. Adama chuan “Hei zet chu ka ruh ang ruh neia, ka tisa ang tisa nei ngei chu a ni,” a ti ta a nih kha. Evi kha nula nalh leh hmêl ṭha, duhawmnaa khat, a chhîngmitah lah dâr zam chiai, a fu-ke leh sakruang rêngah chhîng zo awm lo a ni a. Adama mit fûkna ber a nih thu leh, a aw ngaihnobei zet mai te chuan a thinlung a titui ral hneh hle tih inziak kher lo mah se, hai rual tûr em ni ang? A nâkruk aṭanga siam, ama anpui leh a kawppui âwm mi a nih avang khân a hmangaih êm êm a, a thlahlel a, a kianga awm kha a ning ngai hek lo.
Adama hmangaihna leh mihring bawhchhiatna:
Genesis bung 3-ah khân mihring bawhchhiatna kan hmu a. Evi’n huan lai taka chhia leh ṭha hriatna theirah, “Pathianin i ei tûr a ni lo” a tih kha rûl bumna avangin a ei ta hlauh mai a. Tui ti âwm taka a ṭhial nuap nuap a hmuh khân Adama thinlung kha eng ang takin na ang maw. A kamsîr vêla thei tui luang tihfai paha ṭawng ṭâwlh ṭâwlh chung chuan Adama hnênah theirah dang chu a pe ve a. Hetih hun lai hian Adama chu mipa mah ni se, a mittui a tlâk loh rêng ka ring lo. A rilru na lutuk kha a puak keh lo chauh âwm mang e. A hmangaih ngawih ngawih, a tel lova tlai khat pawh awm hleithei lo; tih palh niawm taka duhawmna leh mawina tin rênga thuam, hmangaih loh hleih theih loh khawpa ngaihzâwnawm khân a ‘thihsan’ miau si a le! Adama thinlung chu chemtea vih tlang zawk anga nain a chiau vawng vawng ngei ang. A hmangaih leh a duhberin a thihsan miau tawh chuan Pathian anpuia siam, hmangaihna nasa tak nei leh hmangaihna avanga thih pawh hnial lotu chuan a hmangaih tak thihna chu a thlîr liam mai mai hauh lo. Duhthlanna thiang tak nên a thihna ngei tûr theirah, Evi’n tui ti taka a ei mêk, pêk tuma a rawn ban dâ chu lain mittui nên hnap tui nên a ei ve ta a! ‘Tichuan, an pahnihin Pathian lakah an lo thi dûn ta a ni. Ṭhuro nupa te hi sava zîngah chuan an inhmangaih ber âwm mang e. An inuiresan emaw an inthihsan a nih chuan pakhat zâwk zâwk kha anmahni an intihlum ve mai ṭhin. Chuti ang chiah chuan Evi thihna kha Adama tân thihna a ni.
Genesis bung 3-ah khân mihring bawhchhiatna kan hmu a. Evi’n huan lai taka chhia leh ṭha hriatna theirah, “Pathianin i ei tûr a ni lo” a tih kha rûl bumna avangin a ei ta hlauh mai a. Tui ti âwm taka a ṭhial nuap nuap a hmuh khân Adama thinlung kha eng ang takin na ang maw. A kamsîr vêla thei tui luang tihfai paha ṭawng ṭâwlh ṭâwlh chung chuan Adama hnênah theirah dang chu a pe ve a. Hetih hun lai hian Adama chu mipa mah ni se, a mittui a tlâk loh rêng ka ring lo. A rilru na lutuk kha a puak keh lo chauh âwm mang e. A hmangaih ngawih ngawih, a tel lova tlai khat pawh awm hleithei lo; tih palh niawm taka duhawmna leh mawina tin rênga thuam, hmangaih loh hleih theih loh khawpa ngaihzâwnawm khân a ‘thihsan’ miau si a le! Adama thinlung chu chemtea vih tlang zawk anga nain a chiau vawng vawng ngei ang. A hmangaih leh a duhberin a thihsan miau tawh chuan Pathian anpuia siam, hmangaihna nasa tak nei leh hmangaihna avanga thih pawh hnial lotu chuan a hmangaih tak thihna chu a thlîr liam mai mai hauh lo. Duhthlanna thiang tak nên a thihna ngei tûr theirah, Evi’n tui ti taka a ei mêk, pêk tuma a rawn ban dâ chu lain mittui nên hnap tui nên a ei ve ta a! ‘Tichuan, an pahnihin Pathian lakah an lo thi dûn ta a ni. Ṭhuro nupa te hi sava zîngah chuan an inhmangaih ber âwm mang e. An inuiresan emaw an inthihsan a nih chuan pakhat zâwk zâwk kha anmahni an intihlum ve mai ṭhin. Chuti ang chiah chuan Evi thihna kha Adama tân thihna a ni.
Pathian laka thihna:
Hmangaihna avanga Evi thihnaa Adama a thih ve hnu khân Pathianin tlai khat chu Eden huan a fang leh ta a. Lei leh van siamtu meuh pawh khân thingbuk phêna Evi leh Adama biru kha zuk hmu thei hauh lo va! Eng dang vang a ni lo, a lakah an thih tawh vang a ni. Chuvang chuan alawm Adama hnênah “Khawiah nge i awm?” a tih ni. Kan chhûngte emaw kan ṭhiante an thihin an ruang chungah “Mami, mama, ka nu, ka pa khawiah nge i awm?” kan ti ṭhin. An thlarauin an taksa a chhuahsan tawh tlat alawm. Eng vangin nge thihna hi a na kan tih ṭhin? Kan inzawmna hrui chhut chahna tuboh lian a nih vang a ni. Kan ngaiha kan thlâkhlelh vangin kan bulah awmtîr reng ta ila, ni rei lote chhûngin an rim a chhia ang a, tenawm an ni mai ang. Pathian laka Evi leh Adama thihna pawh kha a na a, Pathian rilru na thinlung puak keh ṭap aw râwl chuan “Khawiah nge i awm?” a ti a nih kha. Minung zîngah mitthiin hmun an chang lo a, thlânah phûm bo an ni ang ngeiin Eden huana an awm ve reng a rem ta lova, hnawh chhuah an lo ni ta a ni. Pathian tâna a nat dân tûr hi mihring ngaihtuahna hian a chhui chhuak phâk kher lo vang.
Hmangaihna avanga Evi thihnaa Adama a thih ve hnu khân Pathianin tlai khat chu Eden huan a fang leh ta a. Lei leh van siamtu meuh pawh khân thingbuk phêna Evi leh Adama biru kha zuk hmu thei hauh lo va! Eng dang vang a ni lo, a lakah an thih tawh vang a ni. Chuvang chuan alawm Adama hnênah “Khawiah nge i awm?” a tih ni. Kan chhûngte emaw kan ṭhiante an thihin an ruang chungah “Mami, mama, ka nu, ka pa khawiah nge i awm?” kan ti ṭhin. An thlarauin an taksa a chhuahsan tawh tlat alawm. Eng vangin nge thihna hi a na kan tih ṭhin? Kan inzawmna hrui chhut chahna tuboh lian a nih vang a ni. Kan ngaiha kan thlâkhlelh vangin kan bulah awmtîr reng ta ila, ni rei lote chhûngin an rim a chhia ang a, tenawm an ni mai ang. Pathian laka Evi leh Adama thihna pawh kha a na a, Pathian rilru na thinlung puak keh ṭap aw râwl chuan “Khawiah nge i awm?” a ti a nih kha. Minung zîngah mitthiin hmun an chang lo a, thlânah phûm bo an ni ang ngeiin Eden huana an awm ve reng a rem ta lova, hnawh chhuah an lo ni ta a ni. Pathian tâna a nat dân tûr hi mihring ngaihtuahna hian a chhui chhuak phâk kher lo vang.
Pathian hmangaihna:
Mihring chu mitthi, Pathian lak aṭanga mi hrang, thlâna phûm bo kan lo ni ta. Pathian nên kan inzawm leh theihna awm chhun chu a fapa Isua Krista kan sual tlan nâna a rawn thihna chiah chu a ni. Chumi ti tûr chuan Pathian hmangaihna nasa tak chuan mi thianghlim, sawisel kai lo leh sualna la tem chhin hauh lo chu kan tân a rawn tîr a. Adama hmangaihna leh Isua Krista hmangaihna hian inanna tak an nei a, an hmangaih te tân an thi ve ve. Adama’n Evi theirah pêk mittui tla chunga a ei ang khân Luka 22:41-44-a kan hmuh angin Isuan “Ka Pa, rem i tih chuan he no hi ka hnên ata la sawn rawh; nimahse keia thu ni lovin, nangma thu thu ni zâwk rawh se... Tin, a thlaphâng êm êm a, ṭhahnemngai lehzualin a ṭawngṭai a; a thlan chu thi far lian tak angin leiah a far a,” tih kan hmu a. He ta Isua thlan, thisen ang maia far hian lungngaihna vâwr tâwp, thihna khawp hiala na a entîr a ni. A hmangaih mihring te damna tûrin chu no chu thihna tûr ni mah se, huaisen takin a in ta a ni. A thihna kha a hmangaih te zalênna dâr a ni tih a hria a; a thisen luang chhuak chuan Eden bawhchhiatna sual a tlêng fai thei tih a hai lo va; a lungngaihna thlan thisen anga far chuan a hmangaihte hlimna a thlen dâwn tih a hriat tlat avangin a nun a hlân a ni.
Mihring chu mitthi, Pathian lak aṭanga mi hrang, thlâna phûm bo kan lo ni ta. Pathian nên kan inzawm leh theihna awm chhun chu a fapa Isua Krista kan sual tlan nâna a rawn thihna chiah chu a ni. Chumi ti tûr chuan Pathian hmangaihna nasa tak chuan mi thianghlim, sawisel kai lo leh sualna la tem chhin hauh lo chu kan tân a rawn tîr a. Adama hmangaihna leh Isua Krista hmangaihna hian inanna tak an nei a, an hmangaih te tân an thi ve ve. Adama’n Evi theirah pêk mittui tla chunga a ei ang khân Luka 22:41-44-a kan hmuh angin Isuan “Ka Pa, rem i tih chuan he no hi ka hnên ata la sawn rawh; nimahse keia thu ni lovin, nangma thu thu ni zâwk rawh se... Tin, a thlaphâng êm êm a, ṭhahnemngai lehzualin a ṭawngṭai a; a thlan chu thi far lian tak angin leiah a far a,” tih kan hmu a. He ta Isua thlan, thisen ang maia far hian lungngaihna vâwr tâwp, thihna khawp hiala na a entîr a ni. A hmangaih mihring te damna tûrin chu no chu thihna tûr ni mah se, huaisen takin a in ta a ni. A thihna kha a hmangaih te zalênna dâr a ni tih a hria a; a thisen luang chhuak chuan Eden bawhchhiatna sual a tlêng fai thei tih a hai lo va; a lungngaihna thlan thisen anga far chuan a hmangaihte hlimna a thlen dâwn tih a hriat tlat avangin a nun a hlân a ni.
Evi duhawmna leh mihringte duhawmna:
Evi kha Adama nâkruh pakhat aṭanga lâk chhuah, amah ang taka siam leh a kawppui tûr niawm rênga duan chhuah a ni a. Adama khân a hmangaih a, a thlahlel a, a ngaiin a bula awm reng kha a châk ṭhin. Chuti ang chiah chuan mihring te hi Pathian laka chhuak, ama anpuia siam, a hmangaih leh a ngainat êm êm te kan ni. Adama’n Evi a hmangaih aia nasa mah khân Pathianin mihringte hi min hmangaih a ni ti ila ka daw palh ang tih chu ka hlau khawp mai. Adama hmangaihna leh Pathian hmangaihna kha ṭhen hran theih niin ka ring lo, Ama anpuia siam a ni tlat si a.
Evi kha Adama nâkruh pakhat aṭanga lâk chhuah, amah ang taka siam leh a kawppui tûr niawm rênga duan chhuah a ni a. Adama khân a hmangaih a, a thlahlel a, a ngaiin a bula awm reng kha a châk ṭhin. Chuti ang chiah chuan mihring te hi Pathian laka chhuak, ama anpuia siam, a hmangaih leh a ngainat êm êm te kan ni. Adama’n Evi a hmangaih aia nasa mah khân Pathianin mihringte hi min hmangaih a ni ti ila ka daw palh ang tih chu ka hlau khawp mai. Adama hmangaihna leh Pathian hmangaihna kha ṭhen hran theih niin ka ring lo, Ama anpuia siam a ni tlat si a.
Mihringte nunna:
Lei Eden leh Pathian thinlung Eden aṭanga hnawh chhuah, sual bumna avanga Pathian nêna kan inzawmna chat tawh chu Isua Krista thihna Kraws hmangin dawh zawm a lo ni leh ta a. Rom 6:5-11-ah “A thihna anpuiin amah nên kan inzawm tawh si chuan a thawhlehna anpui pawhin kan inzawm bawk ang....Tu pawh thi tawh chu sual lakah a chhuak tawh si a. Tin, Krista hnêna kan thih ve tawh chuan a hnênah kan nung ve bawk ang tih kan ring a ni... A thihna chu sual lam kawngah chatuan atân vawi khat chauh a thi a ni, a nunna erawh chu Pathian lam kawngah a nung a ni. Chutiang bawkin nangni pawh sual lam kawngah thi tawhah inruat ula, Pathian lam kawngah erawh chuan Krista Isuaah nungah inruat rawh u,” tih kan hmu a. Eden bawhchhiatna avanga Pathian felna leh thianghlimna hmaa mihring thi ta kha, sual lam kawngah a nung thung a. Pathian laka minung ni leh tûr leh sual lam kawnga thi leh tûrin Isua Krista chuan Kraws a rawn thlang a, a hmangaihna nasa tak avangin lungngaihna vâwr tâwp a rawn tuar a, Krawsa a thisen hlu tak chhuak avang chuan sual lam kawnga kan nunna chu min chhut chahsak a, sual lak ata mi tithi a, Pathian lamah erawh chuan min tinung thung a ni. He thihna leh nunna inkâr tawi te hian thawnthu sei tak a nei thung. Eden huan aṭanga Kalvari tlâng Kraws thlengin a suih zawm tlat a ni. Chuvangin, sual lam kawngah thi tawhah kan inruat tûr a ni a, kan nunna chu Kristaah chauh a awm a ni tih hi kan thinlungah i vawng tlat ang u. Kan mihring hlui chu phûm bo (tih thih) a ni tawh a, Pathian lam kawngah erawh chuan he mihring, a tîr tea Pathianin hlum aṭanga a siam, nunna thaw a la thâwk luh hma ang maia thi kha Krista thisen hlu avangin nunna thaw a rawn thaw lût leh a. Mi nung kan lo ni leh ta! Lalpa chu fakin awm rawh se.
Lei Eden leh Pathian thinlung Eden aṭanga hnawh chhuah, sual bumna avanga Pathian nêna kan inzawmna chat tawh chu Isua Krista thihna Kraws hmangin dawh zawm a lo ni leh ta a. Rom 6:5-11-ah “A thihna anpuiin amah nên kan inzawm tawh si chuan a thawhlehna anpui pawhin kan inzawm bawk ang....Tu pawh thi tawh chu sual lakah a chhuak tawh si a. Tin, Krista hnêna kan thih ve tawh chuan a hnênah kan nung ve bawk ang tih kan ring a ni... A thihna chu sual lam kawngah chatuan atân vawi khat chauh a thi a ni, a nunna erawh chu Pathian lam kawngah a nung a ni. Chutiang bawkin nangni pawh sual lam kawngah thi tawhah inruat ula, Pathian lam kawngah erawh chuan Krista Isuaah nungah inruat rawh u,” tih kan hmu a. Eden bawhchhiatna avanga Pathian felna leh thianghlimna hmaa mihring thi ta kha, sual lam kawngah a nung thung a. Pathian laka minung ni leh tûr leh sual lam kawnga thi leh tûrin Isua Krista chuan Kraws a rawn thlang a, a hmangaihna nasa tak avangin lungngaihna vâwr tâwp a rawn tuar a, Krawsa a thisen hlu tak chhuak avang chuan sual lam kawnga kan nunna chu min chhut chahsak a, sual lak ata mi tithi a, Pathian lamah erawh chuan min tinung thung a ni. He thihna leh nunna inkâr tawi te hian thawnthu sei tak a nei thung. Eden huan aṭanga Kalvari tlâng Kraws thlengin a suih zawm tlat a ni. Chuvangin, sual lam kawngah thi tawhah kan inruat tûr a ni a, kan nunna chu Kristaah chauh a awm a ni tih hi kan thinlungah i vawng tlat ang u. Kan mihring hlui chu phûm bo (tih thih) a ni tawh a, Pathian lam kawngah erawh chuan he mihring, a tîr tea Pathianin hlum aṭanga a siam, nunna thaw a la thâwk luh hma ang maia thi kha Krista thisen hlu avangin nunna thaw a rawn thaw lût leh a. Mi nung kan lo ni leh ta! Lalpa chu fakin awm rawh se.
Mi nung ni reng chung si a, thi emaw intih tlat hi a awm theih a. Thlaraua chianna nei tûrin Bible leh ṭawngṭaina aṭang tein Pathian kan dawr ṭhin tûr a ni. Tin, nung hauh si lo, nung hming pu tlat te pawh a awm theih bawk. Thupuan 3:1-ah khân Pathianin Sardis khaw hnênah “Thi reng si a, nung hming i put hi,” a ti a nih kha. Mihring nunah pawh hian thlaraua Pathian pawhna nei si lovin kohhran leh ṭhalai thiltihnaah hian a phûr leh nuam ti ber ber a nih theih tlat. Chu chuan nunna min pe hauh lo va, Pathian lakah kan nung tih a lantîr bawk hek lo. Isua Krista min hmangaihna chhân lêt a, kan tâna a tawrh nasatzia hriat a, a thihnaa thih ve a, a thawhlehna nun kan ṭâwmpui zet loh chuan sual lama thihna leh Pathian lama nunna tak kan nei thei ngai lo vang. Pathian hmangaihna hre chiangtuten an hmangaih lêt ve a, a hmangaihna hmu fiahtuten an chhâng lêt ṭhin. Isua Krista hi hmangaih hmasa zet la, ‘tichuan a rawngbâwl tûrin i lo kîr leh dâwn nia. Lalpan malsawm rawh se.
0 comments:
Post a Comment