Suanûrinu nên rûn hmunah

Kâr khat lai a liam ve ta, ani nêna kan intawnna chu. Lêng hnawt âr khuang arbawm khaiho pawh khuantevîk hun nghâka an hnâr sûk sûk laiin zan khat chu he Suanûrinu nên hian eng ti tihin emaw kan intawng nawlh a. Ni sarih vêl chauh liam taa intawng kan ni nachungin heti êm hian kan inngai ang tih rêng ring pha tûrin ka rinna a chak tâwk lo a, mahse ka ring lo thei si lo. Tûnah chuan inngai takin rûn hmunah kan lêng dûn a, “Zan tlai khaw thiang kârah muang ten zân mû an chhîng” tih hlate pawh hi ka tân liau liaua Pu Rokunga phuah tûra Khuanu lo pek ni hian a mawi a. Kan inthlâkhlelhna chu ‘nasa tak a ni’ tih hian a hrilhfiah zo lo mai pawh ni lovin a hrilhfiah nân zawng a sitawm lu hret a ni.

Suanûrinu hian ka lâwm zâwng siam a thiam a; nimahsela, ka lâwm zâwng a siam a ni tih erawh a inhre kher lo maithei. A rilṭâm ka hlau a; nimahsela, ka duhsakna chu a man pha kher lo maithei bawk. A nat ka hlau a; nimahsela, ka duatna thinlung chu chhân lêt nachâng rêng a hre lo. Chuti chung chuan ka hmangaih tlat a, a tâna ṭha thei ang bera tih ka duh a ni. Zân ka han mu a, êng ka tihthim vêleh ani chuan a tihtûr a hai lo a, hrilh chawp kher ngai khawpa mâwl a ni bawk hek lo. A hna chu rinawm takin a thawk a, midang tihlâwm kher tumna rilru pawh a pu hek lo. Nimahsela, chu a rilru thianghlimna chu ka lâwmah a tla a, a rinawmna chu ka tân hlimna thurûk a tling tlat si.

Chawlhkâr khat liam taah khân zan khat ka mû chu zîng lam dâr 2:00 vêlah eng emaw thâwm ring deuh mai hian min tiharh hlawl mai a. Choka lamah chuan ka va dâk dêk dêk a, a reh leh hmiah si. Ka mutsan leh mai a. Rei loteah a rawn ri leh ṭhin a, bengchheng ka ti kher mai. Mahse, ngaihtuahna thar ka pu ta; ‘Pathian thilsiam duhawm takin amah siamtu fakna hla mawi a rem a nih hi’ tiin. Lung muang takin ka mu ta siai siai a. Chuta ṭang chuan zan tin, mut dâwna êng ka tihthim hnu rei vak loah chu hla mawi chu a rawn sa ta ziah mai a. Êng ka tihnun lai erawh chuan a zai ngai hauh lo thung. A dika dik chuan, êng ka tihthim hnua a rawn zai mai loh chuan ka ngaih a ṭha lo letling hial zâwk nia! Chu chu tu leh eng dang ni lovin SUANÛRINU (Zawlzawng) ngei chu a lo ni.

Hmânlai Mizo nunah Zawlzawng hian pawimawhna lian tak a nei a. A bîk takin nula thlangvâl ten nupui pasal chungchânga âien nân an hmang ṭhin-

1. Zawlzawng thlah – Lâwmhovin emaw zawnglaiten an hlo thlawhnaa Zawlzawng an man chuan zâwl zawng tûrin an thlah ṭhin a. Heti ang hian a thlahna hla an chham ṭhin:

“Thlah tang e, thlah tang e, zawlzawng thlah tang e,
Changtui râlah thlanthla dâr ang va tawng lo la,

Siali bahsamah va uai rawh” tiin.

An chham zawh chuan khau chu an vawrh thlâwk a. An lâwmnu, lâwmpa te baksama a fûk chat chuan an ngaih a ṭha hle ṭhin. Tin, thlawhlaia chhuah a niha thlawhlaia a fûk leh mai chuan a thlahtu khân tualchhûng mi nupui pasalah a nei dâwn tihna angah an ngai a. Vaua a thlawh luh chuan khualkhuaa mi nupui pasalah a nei dâwnah an ruat ṭhin. – ‘Hmanlai Mizo Nun’ by C. Lianthanga

2. Ṭawng upaah pawh ‘Zawlzawng hlam sei’ tih a awm a. A awmzia chu – Taksa phu lova hlam sei; pâwng hlam sei. (Zawlzawng chu khau chi khat hlam sei tak, mahse a taksa chu chuti luaa lian ni si lo a ni a, chu avanga ti chu an ni) – ‘Ṭawng Un Hrilhfiahna’ by James Dokhuma

Posted in: Lawrkhawm