Tû tih nge?

Kan unau zînga a upa ber mipa hi ṭawngṭial takin ‘black sheep’ an tih ang hi a ni ve a. Kum tam tak chhûng kan lo buaipui ve tawh a, ṭawngṭaisak mai lo chu tih theih kan nei lo. Nikum khân vanneih thlâk takin Pathian a tawng ve ta a, a nun chu a inbingbilet ti ila a chiang berin ka hria. Ni tin deuh thaw rui reng ṭhin, chhungkuaah leh tuallaiah buaina siam hrât tak kha a lo ‘danglam’ ta a. A nun ni tla tùr ang maia uai thla tawh leh ngui; khawvêlah hlimna zawnga hmu si lo, thinrima tlâk leh si ṭhin kha favang ni chhuak ang maia êng mawi leh thianghlimin a lo chhuak leh ta! Tû tih nge ni ang le? Keini chu kan ni lo.

A nun siam ṭhat nân Home-a dah hial te kan tum a, mihring lam aṭang chuan ‘a tâwp’ chiang hle. Beidawn hnu-ah engkim tithei, thinlung lung anga sak pawh tisa anga tinêm thei leh A ‘Thu’ pawh ruhtuah leh thlîng phel hrang khawp hiala chhun thei chuan ‘danglamna’ a rawn siam ta a ni. Hêng zawng zawng hi tû tih nge?

Mi ṭhenkhatin Pathian awm an ring lo va, mihring leh thilsiam dang rêng rêng hi inthlah chhâwng zêla lo awm (evolution)-ah an ngai fo. Pathian awm ring lo ho hian inanna an nei vek – Pathian hi chhût chhuah an tum ṭhin. Mihring te chu kan inchhui a, kan inchhût a, science thiamna sâng tak avangin khawvêla thil awm zawng zawng deuh thaw te chu kan hmuchhuakin kan finfiah thei alawm. Chuti ang tùrah chuan Pathian hi an chan a, mahse, an chhui chhuak zo si lo. Mihring mitin an hmu lo va, a ṭawngkam takngial pawh an bengin an hre bawk hek lo. Pâwn lama thil awm, lang thei thil rêng rêng hi hmasâng aṭanga lo awm tawh a ni a, chu chu miin a thluak hmanga a chhût chuan ‘khawvêl kalphung pangngai’ (natural law) tiin thutlûkna a siam ngei ang. A dik alawm. Khawvêl kalphung pangngai a ni rêng e. A nih leh he ‘kalphung pangngai’ kan tih awmtîrtu hi tu nge? Hmasâng aṭang tawha chhum lo chat lo leh chhe lova lo kaltîrtu hi tu nge?

Pâwn lam landân chu thuhran ni se, chhûngril lam hi kan chhût fo a ṭha âwm e. Ka u thinlung, lung anga sak tituiraltu kha kan ṭawngkam thiam vang a ni lo a, kan mize entawn tlâk vang pawh a ni bawk hek lo. Pathian awm ring lote pawhin hei hi chiang takin an hria – chhûngril lamah hian eng emaw chuan a thawk ṭhin tih hi. Mahse, an haider ṭhin. Mihring nun thlâk danglam dawrh theitu chu tu nge ni ang? Lehkhabu ṭha tak tak kan chhiar avang te, fuihna thu ṭha tak tak kan dawn avang te hian danglamna eng emaw chen chu kan nei thei. Mahse, nun thlâk thleng a, chhim leh hmâr anga inhlat leh danglama siam theitu chu mihring mai a ni thei lo hrim hrim a, khawvêl kalphung pangngai mai hi a ni thei bawk hek lo. Zu leh ruihtheihthil hrang hrang tia kawhmawh bâwl ṭhin nundân thlâk danglam hlawk theitu chu tu dang nge ni ang? Cigarette zûk leh sahdah hmuam mai mai pawh mi tam takin sim harsa an ti a nia. Nundân thlâk thleng hlawk phei chu mihring taka tih theih rual a ni lo. Lo theih ta pawh ni se, a khingbai tho tho ang. A nih chuan tû tih nge ni ang le?

Kan thinlungah hian ‘thusawitu’ a awm ṭhin – Pathian emaw Setana. I ngaihthlâk a, i chian duh phawt chuan i hre ngei ngei ang. Ngaihtuahna leh suangtuahna mai a ni lo tih pawh i finfiah thei bawk ang. Chu ‘Aw’ chu kan hre ṭhin a, min thunun pawh an tum ṭhin. He ‘Aw’ ngei hi alawm Pathian min rintîrtu leh rin lohtîrtu chu. Thlarau Thianghlim ‘Aw’ chuan Pathian min hnaihtîr a, Setana ‘Aw’ erawh chuan min hlattîr mai ni lovin ring lo tùrin min pui a. Pathian awm lohzia ‘dâwt thu’ min rintîr ṭhin. Miin Pathian awm a rin loh pawhin hei erawh a ring tlat – Setana a awm tih hi.

Kan thinlung hi eng vanga bum hmang chhe lailet dêr nge a lo nih? Kan thinlungina a ngaihtuah ang zêlin kan che chhuakin kan nung ṭhin. Chu ‘thinlung’chu neitu nih inchuhin he ‘Aw’ pahnih te hi an inbei ngar ngar a ni. Duhthlanna erawh a neitu mihringte chungah a innghat thung. Eng vangin nge kan lo pian? Eng vangin nge kan thih leh si? Hêng zawng zawng ruahmantu hi tu nge ni ang? I hre lo a nih pawhin hei erawh i hria – hêng zawng zawng ‘awmtîrtu’ hi chu a awm a ni.

Posted in: Pathian Thu