Pi Lalhleii

Vêng chhak lamah i han lêng lawk teh ang. Kâwn vêng atanga electric transformer bul, Vaisam pêng bulah a lo chho euh ang a. Bûng zâwl panna short cut lo zâwk, kawngpui pangngai, black top la ni chiah lo, leirawhchan mawi taka rem thlapah kal chho zêl ila. Kawi khatna kan thleng ta maw tihah tlêmin a lo zâwl deuh a, chumi piah chiahah chuan chho zâwngin kawngpui chu a lo indawh leh pur ang. Kawng chu zawh lêm loin veilam kawng thlang lam chu han hawi thla ila, thil ropui tak hmuh tûr a awm hran lo. In tha vak lo pali vêl a lo ding ang a, a lo hnai ber thlang chiahah chuan midang in el pha rêng rêng lo, te reuh tê, enkawl loh tih dâwn chuan chêng an awm tih erawh hai theih hauh si loh hi a lo ding ve pân ang. A khaw tual mite chuan tu in nge tih an hre chiang khawp mai. A chhûngah chuan zân mû a chhîng a, tûkthuan a ei a, zanriah pawh a kîl ve ngei ang le.

Fapa zawng a nei ve ngei alawm. Hlâng chunga chuangin a hring a, a nulât mawina leh hmêl thatna zawng zawng vui liamin a chawi lian a. A hrisêl loh mawlh a hlau a, mite a phâk lo ang tih hlau rêng rêngin kâwla ni chhuak a chhiar thin. A hmingah Dâwla a sa a, a hming chuan atan awmzia eng nge a neih tih lam pawh a ngaihtuah zui ngai hek lo. Dâwla chu a lo thang lian zêl a, a nu tân hahdamna leh thlâkhlelhawm a ni dâwn emaw tia khawtlângin an thlîr laiin vêng dai lama hmeithai zu thlum tha a hre thei fu mai. Nuih a hreh ngawih ngawih a, ruih erawh a châk zek zek thung. Tlangvâl tha chak lai nafam chuan mau pawh pu se têl lian pui pui a keuh ri dur dur ang chu an tih laiin a nu nulât lai hmêl tha tak leh duhawm tak, tar hri vun chuar leh hmai sâwng bii bei chu a kut hlai pui leh a bân sek phiar fut mai chuan a chûl ngai hauh lo a, a kâwk sawk sawk zâwk thin.

Tlâkchham nei âwm pawha mawi lo kha tapchhak hnung puakin a thu a, a nu tar chak lo tak chu hna thawk tûrin zuk nawr liam thin a! Thawh loh na nâ nâ chuan vân Pathian khian tu mah ei tûr a pe ngawt ngai si lo. Pi Lalhleii pawh nu mâwl tê, ziak leh chhiar thiam lo mah ni se, chu thu kher zawng a chhiar hmaih bik hauh lo. A theih ang tâwkin hna a thawk a, ram lamah hna rim thawk thei a nih tawh loh avangin mi tui chawiin a inhlawh thin. A tui vawi khat chawi lah naupang tualchai tlak ral tham lek a la ni zui. Tuikhur kawng lah ing euh zet mai, thalai tân pawha hui pap papna tham a la ni ta cheu! Chuti chung chuan ni sa leh ruah sûr a thliar hrang ngai lo a, a thliar hran dân pawh zirtir mah ila, a thliar hrang duh chuangin a rinawm loh. A pên a, a pên zêl a, tuikhur a thleng a; hâwng tûrin a inher a, chho zâwngin a pên chhet chhet a, vawkhniahzawn thlaah phei chuan a ke hniak a chiar dep dup a, a ke zungpui hniak phei chu a khuar chuk zêl.

A nikhat hlawh chhuah hi naupang chithlum mûm leina khawp ai zawngin a tam hret mahna. Chuti chung chuan a phunnawi ngai lo a, phunnawi dân pawh a thiam hek lo. A lû-ah kel sam a to var vo tawh a, mi â ni hauh si lo hian a phun nuah nuah thin. A nulât laiin a hmêl a tha emaw, a châwn leh ke thiah a nalh emaw pawh ni se, tûnah zawng rinhlelh loh rual a ni ta lo. Eng tik atang khân nge pheikhawk a bun tawh loh a, hmaihnawih pawh a hnawih tawh loh tih inrinsiak liah laih tham a tling hial âwm e.

A pumpuiin chaw tha a hmu zo lo a, thingpui thlum takngial pawh a ka-in in tûr a dawng ngai hek lo. Tui in tûrah erawh mi hausa pui puiho aiin a nei thianghlim a; a tui in tûrte chu tû ma tih bawlhhlawh loh kâwl êna a chawi thin a ni; nimahsela, midangte tui in tûr aia thianghlim bîk a ni tih erawh a ngaihtuah ngaih hauh lo thung. A nung a, a thi lo. Chu zawng chu ama chungchanga sawifiahna tha ber chu a ni. Eng tik atang khân nge sahriak hneh zeih zawiha chawhmeh a kan sar sar tawh loh tih phei chu a chhût lêt zo tawh lo hial ang. Chhût lêt thei pawh ni ta sela, a chhût lêt duh chuangin ka ring lo. Chaw a chhûm a, a riltam hun hunah chi nên a thut chilh mai dâwn a ni. Chaw chhum tûr a neih loh châng pawh awmin ka ring.

Khawngaih ngaihna a awm lo a, khawngaih loh tum pawhin khawngaih loh theih loh a ni thung. Mite khawngaihna dîl dân a thiam lo a, mite laka intihkhawngaih thlâk phei chu a thiam lo lehzual. Thenkhat chuan an lainat a, thenkhat erawh chuan an chhaih nawmnah thung. Chû’ng a chunga an thiltih zawng zawng chu hrethiam âwm pawhin a lang lo. A nunphung a khawih buai lo a, a tui chawina kawng an dâl bawk hek lo. A tui chawina kawngah thang lo kam ta se, a âwk ngei ang. A tûkah pawh lo kam leh ta se, a âwk leh tho ang. Chumi avang chuan mi â tiin tu man an sawi ka la hre ngai lo a, mi fing an ti ngai pawh a ni zeng lo.

Thingpui thlum a in châk apiangin a mi nêl deuh te inah a lêng kual a, ama titi bawk chu a phunpui mawlh mawlh thin. Be miah lo mah ila a vui lo a, bia pawh ni ila lâwmna châng a hre chuang hek lo. Mi naran tân chuan kawm thiam har tak a ni. A beng lah chu ama parh parhin a parh ve hluai a, ri te chu khuap tha hle mah se, hriatna erawh a hloh nual thung. Ring takin han bia ila, a hriat fuh châng chuan dik thluamin min chhâng a, a hriat fuh loh erawh chuan chhânna mumal kan dawng ngai lo. A thil thlâkhlelh êm êm, mi nazawngin an pêk ngai lêm loh thingpui thlum han pe ila, a lâwm ve êm êm a. Lawmthu erawh a sawi ngai hauh lo, a sawi thiam bawk hek lo. A lawmthu sawina ve erawh tui ti taka a in ri khulh khulh chu a ni. Tûnlai mite chuan thingpui te hi tlêm te tein an in a, ri miah loa in dân te an thiam a, Pi Lalhleii erawh chuan a ring thei ang berin a in thin. A in thâwm a nat poh leh a lawmthu sawina a chiang ting mai a ni.

Hawihhâwmna a hrethiam lo a, tawngkam tha pawh a man hek lo. Mi chaw ei laia lên luh hi a mawi lo e tih ngaihtuahna châng a hre lo a, a duh tawh chuan a lût a, an chaw eina bulah ama titi bawk a phunpui leh a, a châng leh a nui a, biak miah loh pawh hian amahin a hlim tâwk êm êm thin. Chutia ama titi a phulpui hlut lai chuan midang fiamthu thawh a mamawh lo a, ama fiamthu ngei chuan a nuihmu a sawh keh tâwk hle. Chumi avang chuan miten mi â an ti ngai hauh lo. Tawngkam thain “Chaw lo ei ve ta che,” i tih chuan i tawngkam tha chu sial angin a rawn man ang a, i sâwmna chu a der pawh ni se, ani chuan a der mai atân zawng a chan phal hauh lo ang. Ngawi teh, kut silna lamah a chhuk thla ta dûn dûn mai, a hnunglam atang pawhin a hlim tih hriat takin a biang ki te chu a rawn zum ang vir ver a. Thutna remchâng a rawn zawng nghâl a, i lo kawhhmuh ngei chu a ngai ang. Rawn ei ve suh i tih ngawt a thiang tawh lo.

Hmeh tha hmeh ngai lo ta chu a ei tam dawn tih hriat sa a nih avangin mi pahnih pathum vêl chuan in chaw ei thin chanve theuh chu Pi Lalhleii tân in hauhsak a ngai ang. Inmelh hrek hrek chungin pumpui nuar thlêm nân inhnawh puarna dang zawn nghâl ruai a ngai thin. Chaw khawrhtu ber chuan a nghâk rân ang a, “Han khawrh leh teh” a tih apianga khawrh zat zat kha hna pui berah a neih a ngai ang. Pitar ei atân chuan a lutuk deuh a ni ti tâwk pawh an awm maithei; mahse, a inhmeh lohna rêng rêng a awm lo. Rim takin hna a thawk a, ei tha hmu ngai lo ta chuan mi pangngai ei lêt pawh ei se a inhmeh êm êm vek mai. A duh tâwk a ngah ta maw tihah a tho a, a irh uk a, a kut a sil a, a hmui berh ang lei luai chuan tui a in a, a la duh tâwk ta lo cheu! Chaw ei khamah eng nge kan beisei thin kha? Ani pawhin chu beiseina chu a fin vâng pawh ni chuang loin a nei ve fan a, thingpui thlum ngei mai kha thlitsak a ngai thin.

A chhuah dâwnah lawmthu sawina châng a hre lo a, a tûr ve rêng emaw a ti pawh a ni chuang hek lo. Chuti ang naw naw chuan a nung a, mite aia hniam a nih a inhre lo a, mite aia sâng ni pawhin a inngaihtuah ngai chuang hek lo. Ei tûr tha leh in tur tui hnai awmna chu a hai bik hauh lo, a pan leh chat thin. A beisei ang a hmuh lohin vui dân a thiam lo a, vui pawh a tum chhin ngai hek lo. Mite lawm a hlawh lo a, mite duhsak pawh a hlawh ngai hek lo. Ama zir loh vâng liau liau a ni bik lo asin. A pian leh mûrna hmunin a zir loh vâng pawh a ni chuang hek lo. Pi Lalhleii ni tûrin a rawn piang a, mite khawngaihna dîl lawr a, mite thingpui thlum leh ei tûr tha beisei avanga lêng kual dun dun tûrin a rawn piang bîk hauh lo. Mahse, chuti ang mi chu a ni tho si.

A tawngtai ngai lo a, Pathian awmzia pawh hrilhfiah chawp a ngai ngei ang. Mi mâwl ni tûrin a lo piang lo a, Pi Lalhleii ni tûrin a lo piang zâwk a ni. A nulât lai chuan hmalam hun êng tak a thlîr pha ve ngei ang; nimahsela, tûnah chuan a thlîrna mit tihdelin a awm a, hmalam chu sawi loh ama ke bul ngei pawh a hmu fiah thei tawh lo chu a ni si a. Eng vangin nge heti ang tûr hrima khawvêlah a lo pian? Eng vangin nge hmeithai rethei tak, fapa sual tak nei bawk si, tar kûn thleng thlenga a dam? Khawngaihna leh lainatna thinlung chhe te nei mi tan chuan nui hawk hawk chunga a in kal pelh chu har tak a ni. Hmangaihna pianpui mi tân chuan a bâl viau emaw pawh ni se mittui sûr zung zung chunga kuah vawng vawng tham a tling asin. Sum leh paia malsawmna dawng mi tân chuan chhawmdâwl a, a dinhmun chawikân ve deuh îk te pawh a châkawm thin. NIMAHSELA, chuti khawpa rethei chu a ni tih a inhre lo a, khawngaih thlâk a ni tih a inhre lo a; lainatna leh hmangaihnaa kuah vawng vawng tûr niin a inhre lo a, sum leh paia tanpui ngai a ni tih a inhre bawk hek lo. Amah chu amah a ni a, a nun chu a nun a ni. Midangah a buai lo a, amahah pawh a buai hek lo. A nung a, a thi lo.

Posted in: Lawrkhawm