Bible Study

Sualin khawtlang leh chhungkuaah harsatna thlen lo mah ila, rilru kawiin ngaihtuahna tuihâwk bawlhhlawh tak tak luang so bulh bulh lo mah se, mihring fanu leh fapa hi a lo that mâwl tawp theih khawp mai. That tawk a liam that leh chuan ngaihna hre lo fa pawh an piang nual tawhin a rinawm. Midang tana hnawksak ni miah lo hian a that ve tawp theih a, chuti ang mite chuan tangkaina an nei mawh viau.

Ni khata darkar 24 hi thenkhatin mut nan a tam zâwk an hmang a, a thenin thian kawm nan a tam zâwk an la hêk a, a thenin lên nan a tam zâwk an khawhral thung. Thenkhat erawhin hna rim thawh nan leh lehkhabu chhiar a, finna chaw ei nan an hun tam zâwk an hmang bawk.

Zion fanute khan Jerusalem tlangval hmeltha Isua tana in hun hlu in sên zât hi in chhût ngai em? A thu leh hla hi in zirin in bih ngun em? Gethsemani râl vengtu tlangval chak rualte u, sual ral lian a lo hnai asin, chakna leh finna nei turin Bible hi ni khatah vawi eng zât nge in zir thin?

Hei zawng ka vei a ni. Kutphah tiat lekin ni khat chhûnga kan hun min ei ralsak nasatzia leh min tihbuai tawhzia hi. A mak lo e. Kan nun a ni miau alawm. Mahse, hei erawh kan thinlung phêk lung anga sakah hian tuboh leh ‘chheni’ hmangin i chher thar teh ang u. ‘Ni tin Bible study ka nei ziah ang’ tiin. Nei ngai si lo ringtu chak leh thlarau mi nih kan tum fona hian min tichhia a, Bible study nei ngai lo hruaitu kan tam tulh tulh avang hian kohhran pawh hi dai pelh lek lekin a kal pai leh nawk nawk thin.

Ka duhthawh luatah mi pal ka nêk palh a nih chuan ngaihdamna sang ber ka ngen nghâl e. Chakna ei si loa chak kan tum a nih chuan mahni inbum mai kan ni ang. Kan taksa, rilru leh thlarau a chak theih nan Bible study hi i uar deuh deuh ang u.

Read more »

Min khawih dawn ta se

Pathianin mihring hi famkimin min siam lo a. Harsatna eng emaw neiin min siam a, natna tlem tal kan nei theuh.

Kan ngaihzawng emaw kan nupui pasal te kan hmangaih a, an tan engkim kan huam thin. Chumai pawh ni loin kan hmangaih te an nat chuan hrehawm kan ti a, an nat ai nat pawh kan duh hial maithei. Chu chu hmangaihna chu a ni.

Pathianin min hmangaih kan ti; mahse, eng vangin nge natna chi hrang hrang kan tuar si? Kei ngei pawh hi tling lo chunga theih tawpa rawngbawl thin ka ni. Mahse, mite hriatah leh hriatpui lem lohah natna chi hrang hrang hian min tlakbuak nasa hle.

Isua hmangaihna kut hian kan natna zawnah min khawih sela, chhungrila kan nat rukna te hi min zen sela, natna ata damna tlang thawvengah min dah se kan ti theuhin a rinawm. Mahse, kan na reng si.

Damna duhin kei ngei pawh hi vawi tam ka tawngtai thin. Kan hrisel lohna avang hian kan rawngbawlna pawhin a tuar a, kan tihtur tam tak kan tih theih loh phah fo. A changin hnung lam atanga sawisep kan hlawh a, rilru na deuha khum laizawlah mahni inkhawngaih a va awl thin em!

Isuan a kut rawn pharin kan natna zawnah min khawih dawn ta se, damna famkim duhin kan lo dawngsawng thei ang em? Dam loh pawh hre ngai mang lo mi hrisel tha te ka hmuh hian ka thik lek lek thin. Pathian hian mi chak te a thlang lo a, mi chak lo leh hrisel lote min thlang zawk em ni ka ti fo thin.

Kan tawngtaina chhana a awm hun tur kan thlir a. Isua kuta an kilhna leh a ke-a an kilhna te, a nâka an chhunna leh a lua hling lukhum avanga tihdam kan nih si chuan natna tuar chunga dam kan zir a ngai si. A kut kilhna sera min khawih hian khawvel natna ata min tidam ni loin a tuarna tawmpui turin chakna min pe a lo ni zawk si.

Read more »

I no tiruak hmasa rawh

University professor pakhat hi mifing hnenah finna chungchang zawt turin a kal a. Dawhkan kilin an thu a, mifing chuan thingpui a lo thlit a. No-ah chuan a khat titih tawh a, mahse, mifing pa chuan a thlir zawm zel a.

Thingpui chu a liam ta a. Professor dawhtheihna chuan a tlin ta lo a, "A khat tawh. Engmah a leng tawh lo," tiin mak ti leh thinrim teuh chuan a au ta vak a. Mifing chuan "He no ang hian nangma ngaihdan leh hriatdanin i khat a. I no i tihruah phawt loh chuan engtin nge finna ka hrilh theih ang che," a ti ta a.

Mahni ngaihdan leh duhdan hi dik ber leh tha ber nia kan hriat chhung chuan midang ngaihdan tha tak pawh kan dawngsawng thei ngai lo.

He thu tawi te atang hian kan mizia leh nihna a lang chiang hle. Mi thenkhat hi chu zirna avang te leh kan nihna (status) avang tein hre bik riau leh thiam bik riau niin kan inngai fo. A dikna chen tam tak a awm. Thenkhat hi chu kan dinhmun a hniam deuha kan inhriat avang leh kan khawsakin a zir loh avangin ngaihdan fing tak nei reng pawh kan sawi chhuak ngam lo fo.

Mi fing chuan midang ngaihdan lak a thiam a, pawm tur chin leh zawm tur chin a hria a, sawiselna pawh a dawngsawng thiam thin. Mahni ngaihdana khat kan nih chuan hmasawnna tur kawng dang kan hre tawh ngai lo a, midang ngaihdan chu dik lo emaw tha tawk lo emaw kan ti fo. Ngaihdan hrang hrang hian thatna chen a nei vek a, that lohna pawh a nei vek. Finna kan zawnna kawngah hian mahni ngaihdana khat sa rilru kan put chuan finna thu zir turin kan fit tawk lo tihna a ni ang.

Ngaihdan chu kan nei tur a ni a, chu ngaihdan chu a tha ber kher lo tih erawh hria ila. Kan ngaihdan leh midang ngaihdan khaikhin thei turin kan intihruah ve fo a tul thin.

Read more »

Remchanna hmasa ber man rawh

Tlangval pakhat hian lo neitu fanu hi nupui atan a dil a. Lo neitu chuan ka sawi anga i tih theih chuan i nei dawn nia a ti a. Tualah lo va chhuak la, bawng pathum ka rawn chhuah anga chung zinga pakhat tal an meia i man theih chuan i nei dawn nia a ti a.

Bawng hmasa ber chu a lo chhuak a, bawng a hmuh tawh zawnga lian ber mai a lo chhuak a, a lian a tih em avangin man hneh dawn loin a inringa a dang lo chhuah hun nghakin sir lamah a lo kian a.

Bawng pahnihna a lo chhuak a, a hma aia lian leh hlauhawm zawk a lo chhuak a, a len em avangin tlangval chuan a sirah a lo kian leh a. A tawp ber chu man theih ngei in beiseiin a lo chang leh ta rân a.

Bawng pathumna chu a lo chhuak a. Tlangval chu a nui var var a. Bawng a hmuh tawh a zawnga chêr chhe ber leh derdêp ber chu a rawn kal chhat chhat a. A meia man ngei tumin a lo inring ran a. A zawn a lo thlen chuan a lo zuan chaih a, a meiah man a’n tum a. Chu bawng chuan mei rêng rêng a lo nei lo. Beidawng leh hrilhhai takin chu bawng pawh chu a chhuah leh ta a.

Kan nunah remchanna tam tak kan tawng thin. A hmasa ber hi lianin hlauhawm hle mah se, man kan tum tur a ni. Hun remchang dang kan zawn nasat lutuk chuan vanneihnain min thlawh bosan mai thin.

Kan nuna remchanna hmasa ber lo thleng hi kan lo zuan a, thlah loa kan vawn tlat chuan kan hlawhtling thin.

Read more »

Huatnain min nghawng dan

Zirtirtu hian naupangte hnenah midang huat an neih zat ang zel alu keng turin a hrilh a. A thenin 2 te, a thenin 3 te, a thenin 5 te an rawn keng a. Zirtirtu chuan alu kha in kalna apiangah in keng zel ang a ti a.

Naupangho chuan alu chu an keng zel a, a lo tawih tan a, a rim chhia a, an ning ta em em a. A keng tam te phei chuan rit an ti em em a, an thin a rim hle tawh mai.

Kar khat hnuah zirtirtu hnenah chuan hrehawm an tihzia an sawi sap sap a. Zirtirtu chuan “Mi huat in neih chuan in rilru a kam reng ang a, in kalna apiangah in pai dawn avangin in hrehawm phah hle ang. Kar khat lek alu rimchhia pawh hrehawm in tih chuan midang huatna chuan hrehawmna nasa tak a thlen dawn che u a ni,” a ti ta a.

Huatna hi kan nun tihrehawmtu a ni tih kan hre theuh a. Mahse, huatna hi bansan a hnekin kan la pai reng fo. Mi haw tur hian hun leh hmun a awm chuang lo. Kan rilrua khâkna lo lian chuan midang min huattir mai thin. Huatna hi a Pathian thu lo tih kan hriat chuan kohhran mite chuan hmangaihnaa kan hneh zel a ngai hle.

Pathian thuin ‘Thinrim ula, sual erawh chu sual suh u; in thinur chu niin tlakpui suh se; Diabola chu hmun kian hek suh u,’ (Ephesi 4:26&27) a tih angin kan lungawi lohna leh thinrimna hi pai reng tur kan ni lo a, vawiina kan thinrimna leh mi kan huatna chu naktukah chuan kan theihnghilh tur a ni. Diabola hian kan chak lohna lai apiang a man thin a, kan inkarah hêm thlak a tum ran thin.

Huatna, thinrimna, thinurna, lungawi lohna te hi mihring kan nih angin kan nei thin ang. Mahse, heng zawng zawng hi hre reng lo tur leh theihnghilh turin min zirtir a ni. Hmangaihnain engkim a hneh thin angin midangte duhsak takin an tana tha tur zawngin i ngaihtuah thin ang u. Remna siamtute chu an eng a thawl a, Pathian faa vuahin an awm dawn si a.

Read more »

A dawtah eng nge a tih ang?

Lo neitu leh a ui hi kawng sirah an thu a. Lirthei a lo kal apiangin a ui chuan lirthei chu umin a bauh thin a, lirthei chu a haa sehin pawh din a tum thin. An thenawm pa chuan a ning ta hle mai a, “I ui hian lirthei hi a man din theih i ring rêng rêng em ni?” a ti a.

Lo neitu chuan “Chu chu ka buaina a ni lo. Ka buaina ber chu, man ta se engtin nge a tih ang tih hi a ni,” a ti a. Mi tam tak hi chuan tum mumal nei loin thil kan ti a, kan inti hah fo thin.

Mizote pawh kan lo changkang ve ta hle mai. Tum nei rana lehkha zir te, inkhelh te pawh kan thiam te ta. Zanah tui takin kan mu a, zinga kan thawh hian eng nge tih kan tum? Vawiinah hian eng nge ka tih dawn tih te hi ngaihtuah fo a tha awm e. Ni tina kan awm dan tur rel fel thlap zel hi a finthlak hle.

Duh apiang nei thei ni ta i la, chu kan duh apiang kan neih chu eng atan nge kan hman tih hi a pawimawh lai ber a ni. Kan hman tangkai lem loh hi kan kawl teuh thei tlat. Miten an neih avanga neih ve ngawt te hian tangkaina a nei mawh hle.

Thil neih teuh ai chuan neih chhun hman tangkai hi mi fing zia a ni zâwk si a. Uiin lirthei lo tlan a lo seh ziah ang khan khawvel changkannain a ken thil te hi lo nei ve thei zel mah i la, ui khan pawt ding thei ta sela eng tin nge a tih ang tih ngaihtuah tham fe a tling ang khan kan thil neih chu eng atan nge kan tih ang tih hi buaipui tham fe a tling awm e.

Kan tana tangkaina leh sawtpuina awm si loah hian kan inham buai anga kan sum leh tha tam tak kan seng ang tih a hlauhawm. Kan tih hmain emaw thil kan lei hmain eng atan nge tangkai anga eng tin nge ka hman ang, ka hmang tangkai tak tak dawn em tih leh kan hmang rei peih dawn em tih hi ngaihtuah hmasak fo a tha hle.

Read more »

Filter Test

Greek mifing Socrates zuitu mi pakhat hi Socrates-a hnenah a rawn kal a. “I thian pakhat chanchin ka rawn hrilh dawn che a,” a ti a. A thil hrilh tum chu a sawi tan nghal ta bawrh bawrh mai a.

Chu pa-in a sawi laklawh lai chuan Socrates chuan a lo pawt chat a. “Ngawi lawk teh, ka thian chanchin min hrilh hmain i thusawi tur chu ka lo thlifim (filter) lawk ang e,” a lo ti a.

“Filter hmasa ber chu DIKNA a ni. I thil min hrilh tur chu thudik tak a ni tih i chiang em?” a ti a. Pa pakhat chuan, “Mi sawi ka hriat a ni a,” a lo ti a. “I thil sawi tur chu a dik ngei a ni tih i chiang lo,” tiin Socrates chuan a sawi nawn leh a.

"Filter pahnihna chu THATNA a ni. Ka thian chungchang min hrilh tur chuan thatna a nei em?” tiin a zawt leh a. Pa pakhat “Nei chiah lo,” tiin a lo chhang a. Socrates chuan “I thil min hrilh tur chu a dik leh dik loh i chiang lo a, thil tha a ni bawk hek lo,” a ti leh a.

“Filter pathumna chu TANGKAINA a ni. Ka thian chungchang min hrilh tur chu ka tan tangkaina a awm dawn em?” a ti a. Pa pakhat chuan, “Awm lêm lo ang,” tiin a lo chhang a.

Socrates chuan tihian a sawi a, “A tha e. I thil min hrilh tur chu a dik tih i hre lo a, a tha lem lo a, tangkaina a nei bawk hek lo. Chung zawng zawng chu min hrilh i tum tihna maw?” a ti a.

Mi chungchang ka sawi dawn emaw midang kan hrilh dawn emaw a nihin khi’ng a chunga filter pathum hmang khian i thli fim hmasa thin ang u. Thil tul leh tangkai ni lem lo tam tak kan sawi thinin a rinawm. Heng kan thil sawi turte hi a dik a nih tih kan finfiah a ngai a. Kan fiah hnuah pawh a ngaithlatu leh kan sawia te tan thatna leh taikaina a neih dawn loh chuan sawi loh law law a finthlak zawk thin.

Sawi tur ngaihtuah nawn fo thin mi chu mi fing a ni a. Midangte tan harsatna aiin malsawmna leh lawmna thlentu an ni fo. Kan tawngkam chhuak hi chi-a al ni fo rawh se.

Read more »